Απόψεις επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Σ.Μ.Π.Ε.) του Σχεδίου Προστασίας του Ορεινού Όγκου Υμηττού.
Ως γνωστόν, το Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.) προστασίας του Υμηττού του 2011 εκδόθηκε χωρίς να υποβληθεί σε προηγούμενη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση.
Στις αποφάσεις υπ’ αριθμ. 2355-2361/2017 του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), με τις οποίες έγιναν δεκτές οι αιτήσεις ακύρωσης των Δήμων Κρωπίας, Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Παπάγου-Χολαργού, Ηλιούπολης, Ελληνικού-Αργυρούπολης, Παιανίας-Γλυκών Νερών και Γλυφάδας, επισημαίνεται ότι μόνο η έλλειψη της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Σ.Μ.Π.Ε.)συνιστά λόγο ακύρωσηςτου Π.Δ. του 2011, επειδή, «με την οδηγία 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (L 197) καθιερώθηκε η υποχρέωση προηγούμενης εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων, τα οποία τεκμαίρεται ότι έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, προκειμένου να διασφαλισθεί υψηλού επιπέδου προστασία του περιβάλλοντος μέσω της ενσωμάτωσης περιβαλλοντικών ζητημάτων στην προετοιμασία και θέσπιση σχεδίων και προγραμμάτων με σκοπό την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης».
Στις ανωτέρω αποφάσεις του ΣτΕεπισημαίνονται μάλιστα τα εξής:
«Λαμβανομένου δε υπ’ όψη ότι η διαπιστωθείσα πλημμέλεια δεν αφορά την ανάγκη θεσπίσεως νομικού πλαισίου μείζονος προστασίας της συγκεκριμένης περιοχής σε σχέση προς το από 31.8/20.10.1978 προεδρικό διάταγμα, επισημαίνεται στην Διοίκηση ότι δύναται, εφ’ όσον εξακολουθεί να διαπιστώνει την ανάγκη αυτή, να λάβει κάθε προβλεπόμενο στην έννομη τάξη μέτρο προς διασφάλιση της αποτελεσματικότητας του νέου νομικού πλαισίου προστασίας που θα επιχειρηθεί».
Στις ανωτέρω αποφάσεις του ΣτΕαναφέρεται επίσης ότι «το προσβαλλόμενο διάταγμα, με το οποίο εισάγεται επέκταση της ζώνης Α΄, απαγόρευση ορισμένων χρήσεων, πιο αυστηροί όροι δομήσεως για τις ήδη επιτρεπόμενες χρήσεις, στις περιοχές δε των Μητροπολιτικών Πάρκων δεν προστίθενται νέες χρήσεις, αλλά παραμένουν, υπό προϋποθέσεις, οι νομίμως υφιστάμενες, με πρόβλεψη σταδιακής απομάκρυνσης όσων χρήσεων δεν είναι συμβατές με τη φυσιογνωμία και το σκοπό τους ως υπερτοπικών πόλων αναψυχής» εκδόθηκε«Κατόπιν επεξεργασίας του σχετικού σχεδίου με τα Πρακτικά Επεξεργασίας (εφεξής Π.Ε.) 34 και 92/2011 του Συμβουλίου της Επικρατείας».
Στην ιστοσελίδα δε του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στη Δημόσια Διαβούλευση (http://www.opengov.gr/minenv/?p=510&cpage=1) για το Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.) προστασίας του Υμηττού του 2011, στο κεφάλαιο ΕΙΣΑΓΩΓΗ, αναφέρονται οι στόχοι του Π.Δ. του 2011, που ήταν οι εξής :
1.Αυστηροποίηση του καθεστώτος προστασίας, τόσο για τη ζώνη απολύτου προστασίας, όσο και για την περιφερειακή ζώνη, κυρίως μέσα από τη μείωση των επιτρεπόμενων χρήσεων, την αύξηση της αρτιότητας και την κατάργηση των παρεκκλίσεων.
2. Σαφής οριοθέτηση ζωνών προστασίας, τόσο για τον ορεινό όγκο όσο και για τις πεδινές, τις δασικές και αγροτικές εκτάσεις της περιφερειακής ζώνης, καθώς και για τις περιοχές αστικού πρασίνου.
3. Καθορισμός σαφών ρυθμίσεων προστασίας που θα αντιμετωπίζουν την περιοχή ως υπό προστασία οικοσύστημα.
4. Εναρμόνιση με τις ανάγκες διαχείρισης των Ειδικών Ζωνών Διατήρησης, όπως αυτές απορρέουν από την οδηγία 92/43/ΕΟΚ, στης οποίας τις προστατευτικές διατάξεις υπάγεται μεγάλο τμήμα της περιοχής.
5. Σύνδεση του ορεινού όγκου με τον αστικό ιστό, κυρίως μέσω της θεσμοθέτησης και οριοθέτησης δυο μητροπολιτικών πάρκων.
Οι προαναφερθείσες αναφορές καθιστούν σαφές ότι το Π.Δ. του 2011 πληρούσε τις προϋποθέσεις για την παροχή της αναγκαίας μείζονος προστασίας του ορεινού όγκου του Υμηττού, σε σχέση με το Π.Δ. του
1978, και «κατεύθυναν» τη διοίκηση να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα προς εξειδίκευση και υλοποίηση των στόχων της προστασίας του ορεινού όγκου του Υμηττού και της ανάσχεσης εξάπλωσης της πόλης, και ναδιασφαλίσει την αποτελεσματικότητα του νέου νομικού πλαισίου.
Συνεπώς η ΣΜΠΕ όφειλε να καλύψει το κενό και να ανταποκρίνεται στους ανωτέρω στόχους και φυσικά να μην τους αναιρεί / ακυρώνει.
Σημειωτέον ότι, η οριοθέτηση των ζωνών προστασίας και ο καθορισμός των χρήσεων στις επιμέρους ζώνες του Π.Δ. του 2011 στηρίχθηκαν στα πορίσματα της «Μελέτης προστασίας ορεινού όγκου Υμηττού» (2009) του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Αθήνας (Ο.Ρ.Σ.Α.) και του ερευνητικού προγράμματος «Μητροπολιτικό Πάρκο Γουδί-Ιλισσός» του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Δυστυχώς, μετά από επτά χρόνια σκανδαλωδών καθυστερήσεων όλων τωνκυβερνήσεων (από το 2013 που κατατέθηκαν οι προσφυγές ακύρωσης του Προεδρικού Διατάγματος (Π.Δ.)του 2011 στο ΣτΕμέχρι σήμερα) για την εκπόνηση τουνέου Π.Δ. ουσιαστικής προστασίας για τον Υμηττό,η Στρατηγική ΜελέτηΠεριβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το νέο Π.Δ., που δημοσιεύτηκε στις 16/07/2020,όχι μόνο δεν συμμορφώνεται / ανταποκρίνεται στους ανωτέρω στόχους, αντιθέτωςκινείται σε αντίθετη κατεύθυνση, καιπροκειμένου να «τεκμηριώσει» το δήθεν θετικό των προτάσεων της, καταφεύγει στη «δημιουργική λογιστική» και τη «δημιουργική ασάφεια» παρουσιάζονταςπ.χ. συγκριτικά στοιχεία με το Π.Δ. του 1978, δηλαδή πριν από 42 χρόνια, και παραβλέποντας τα θετικά στοιχεία του Π.Δ. του 2011.
Αναλυτικά :
- Ζώνες «προστασίας»
Ο κ. Χατζηδάκης δήλωσε στις 16/07/2020 : «Εξασφαλίζουμε περισσότερο πράσινο για τους Αθηναίους σε σχέση με το προηγούμενο Προεδρικό Διάταγμα, με τον ορισμό νέων ζωνών προστασίας για τον Υμηττό.Συγκεκριμένα, αυξάνουμε τη ζώνη υψηλής προστασίας κατά 1.240 στρέμματα».
Προκειμένου να εμφανίσειαύξηση της έκτασης της «ζώνης υψηλής προστασίας» – εκεί που στην πραγματικότητα δεν υπάρχειτέτοια – απέφυγε να πει ότι κάνει τη σύγκριση με το Π.Δ. του 1978.
Η πραγματικότητα είναι ότι η συνολική έκταση της Α’ζώνης υψηλής προστασίας του νέου Π.Δ. είναι 91.500 στρέμματα, και είναι μικρότερη κατά 1.500 στρέμματα σε σχέση με το Π.Δ. του 2011 (93.000 στρέμματα).
Προτείνεται από τη μελέτη η μετονομασία της «Α’ ζώνης απόλυτης προστασίας της φύσης και των μνημείων» σε «Ζώνη υψηλής προστασίας της φύσης και των μνημείων» επειδή δημιουργείται «σύγχυση…!!!» με την περιβαλλοντική νομοθεσία…!!!
Οπροτεινόμενος όρος «Ζώνη υψηλής προστασίας της φύσης και των μνημείων» δεν υφίσταται ούτε στο Π.Δ. 59 / 2018 – «Κατηγορίες και περιεχόμενο χρήσεων γης», ούτε στο άρθρο 46 – «Χαρακτηρισμοί και ζώνες προστασίας περιοχών» στον πρόσφατο νόμο 4685 / 2020.Είναι προφανές ότι με την επίκληση της δήθεν «σύγχυσης…!!!» επιχειρείται η χρήση του ασαφούς όρου «ζώνη υψηλής προστασίας», που δεν υπάρχει στα δύο νομικά κείμενα, προκειμένου να θολώσουν τα νερά προστασίας της Α’ Ζώνης και να παρακαμφθούν οι αποφάσεις του ΣτΕ,παλαιότερες και μελλοντικές.
Θα έπρεπε μάλιστα η ΣΜΠΕ να εισηγείται την εκπόνηση και έγκριση της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης που προβλέπεται από το άρθρο 47 του πρόσφατα ψηφισμένου Νόμου 4685/2020, αντί να επικαλείται (παρ. 7.1.2.1 της μελέτης) την έλλειψή της, προκειμένου να τεκμηριώσει τη χρήση του ασαφούς όρου «ζώνη υψηλής προστασίας».
Προτείνεται επίσης από τη ΣΜΠΕ η ένταξη της χρήσης της μελισσοκομίας στην Α΄ Ζώνη ως παραδοσιακή. Όμως, το κάπνισμα των κυψελών εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τον Υμηττό. Είναι πολύ εύκολο να διαπιστωθεί, ότι οι προϋποθέσεις που θέτει η ειδική διάταξη υπ’ αριθ. 9 (άρθρο 9) που έχει εκδώσει η Πυροσβεστική Υπηρεσία (http://www.firesecurity.gr/pyr9.htm), στην πράξη δεν εφαρμόζονται από τους μελισσοκόμους. Η εγγύτητα δε με τον αστικό ιστό και το γεγονός ότι γύρω από τον Υμηττό ζουν 1,2 εκατομμύριο πολίτες, συνεπάγεται επέκταση / αύξηση της χρήσης.
Παρότι, σύμφωνα με τη ΣΜΠΕ, η Α’ Ζώνη υποδιαιρείται σε Ζώνη Α1 και Ζώνη Α2, κατά ανεξήγητο και μη προσήκοντα τρόπο στον συγκεντρωτικό πίνακα με τα στοιχεία έκτασης των ζωνών που προτείνονται από τη ΣΜΠΕ, απουσιάζει η Ζώνη Α2 (γεωργικής χρήσης) και η συνολική έκτασή της.Εμφανίζεται ως ενιαία ζώνη με τη Ζώνη Α1, ενώ δεν έχουν ίδιο καθεστώς προστασίας.
Αθροίζοντας τις προτεινόμενες από τη ΣΜΠΕ παρεμβάσεις (4.2, 6.3, 8.2, 8.3, 9.7, 9.10 & 9.13) προκύπτει ότι η συνολική έκταση που μεταφέρεται από την Α’ Ζώνη στην Ζώνη Α2 (γεωργική χρήση) είναι 10.529,46 στρέμματα. Συνεπώς η διαφορά με το Π.Δ. του 2011 είναι 12.029,46 στρέμματα λιγότερα και είναι σαφές ότι προωθείται σοβαρή συρρίκνωση της Α’ Ζώνης απόλυτης προστασίας, σε πλήρη αντίθεση με ότι «διαφημίζεται…».
Σημειωτέον ότι στη μελέτη αναφέρεται πως κάποια τμήματα της προτεινόμενης Ζώνης Α2 (γεωργική χρήση) είναι χαρακτηρισμένα δασικά, για κάποια τμήματα τα στοιχεία είναι ελλιπή και για κάποια άλλα δεν έχουν αναρτηθεί οι δασικοί χάρτες και δεν έχει καθοριστεί ακόμη ο δασικός χαρακτήρας τους.
Σημειωτέον επίσης, ότι η συντριπτική πλειονότητα των εκτάσεων που εντάσσονται στην Α2 Ζώνη (γεωργική χρήση), βρίσκονται στην ανατολική πλευρά του Υμηττού, που συνορεύει με την πεδιάδα των Μεσογείων (έκτασης 140.000 στρεμμάτων) και συνεπώς δεν υφίσταται έλλειψη γεωργικής γης. Αντιθέτως το ενδιαφέρον για τη γεωργία συνεχώς φθίνει στην περιοχή και σημαντικές εκτάσεις παραμένουν ακαλλιέργητες.
Εδώ και 45 τουλάχιστον χρόνια, έχουν γίνει εκτεταμένες καταπατήσεις δημόσιων-δασικών εκτάσεων στις παρυφές του Υμηττού, οι οποίες δεν έχουν καταγραφεί και αποτυπωθεί. Οι επανειλημμένες πυρκαγιές έδωσαν την ευκαιρία στους επιτήδειους να εκχερσώσουν τμήματα τωνκαμένων περιοχών, να αλλοιώσουν τα δασικά χαρακτηριστικά τους και σε πρώτη φάση να τις μετατρέψουν σε γεωργική γη και σε οικόπεδα στη συνέχεια,στα οποία χτίστηκαν αυθαίρετα, που διατηρήθηκαν μέχρι σήμερα, παράλληλα με τις αυθαίρετες κατοικίες που χτίστηκαν σε νόμιμα οικόπεδα.
Η πρακτική αυτή αποτελεί κυρίαρχο στοιχείο της οικιστικής ανάπτυξης της περιοχής των Μεσογείων, ένεκα της οποίας έχει χαρακτηριστεί η πιο «αυθαίρετη» περιοχή της χώρας, καθώς «φιλοξενεί» περίπου το 1/3 των αυθαιρέτων ανά την επικράτεια (Λουκάκης, 2001), και δεν αναχαιτίστηκε ούτε με τη θεσμοθέτηση της Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) Μεσογείων το 2003.
Η επιτρεπόμενη γεωργική χρήση, δημιουργεί κίνητρο για εικονικές γεωργικές καλλιέργειες, για περαιτέρω καταπατήσεις, εκχερσώσεις ακόμη και εμπρησμούς, εφ’ όσον η γη εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο εμπορικής συναλλαγής, νόμιμης ή παράνομης.
Συνεπώς, ο αποχαρακτηρισμός εκτεταμένων περιοχών της Α’ Ζώνης και η μετατροπή τους σε γεωργική γη, ανοίγει το δρόμο για την οικοπεδοποίηση των αγρών και τη δημιουργία νέων αυθαίρετων οικισμών.
- Αυθαίρετη δόμηση
Παρά τη σαφή πρόβλεψη του Π.Δ. του 2011 (άρθρο 5, παρ. 2) και την πάροδο εννέα χρόνων, ο συνολικός αριθμός των αυθαίρετων κτισμάτων, των περιφράξεων και των αυθαίρετων εργασιώνστον ορεινό όγκο του Υμηττού δεν έχει καταγραφεί.
Αντιθέτως, δύο χρόνια αργότερα, με τον νόμο 4178/2013 τα παράνομα κτίσματα εξασφάλισαν δεκαετή αμνηστία!
Oι πρώην λεγόμενες «οικιστικές πυκνώσεις» και νυν «οικιστικές συσπειρώσεις» στον Υμηττό, δηλαδή η δόμηση αυθαίρετων κατοικιών σε δασικούς χώρους, δεν έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα (ούτε με την παρούσα ΣΜΠΕ).
«Κλείνουμε κάθε παραθυράκι αυθαιρεσίας καθώς ακυρώνουμε κάθε δυνατότητα για ελαστικές ερμηνείες και επεκτάσεις των διαφόρων χρήσεων γης» δήλωσε στις 16/07/2020 ο κ. Χατζηδάκης.
Στην παρούσα μελέτη διατηρείται η πρόβλεψη του Π.Δ. του 2011 περί καταγραφής όλων των αυθαίρετων κτισμάτων, περιφράξεων και εργασιών που έχουν εκτελεστεί και που βρίσκονται εντός της Περιοχής Προστασίας, πλην όμως θα είναι και πάλι πρακτικά ανεφάρμοστη, αφού οι πολεοδομίες / υπηρεσίες δόμησης είναι υποστελεχωμένες, κυρώσεις δεν προβλέπονται και οι Δήμοι που ζήτησαν και πέτυχαν την ακύρωση του Π.Δ. δεν πρόκειται να την εφαρμόσουν.
Έτσι, με το νέο Π.Δ. προωθείται για άλλη μια φορά (μετά τις αποτυχημένες προσπάθειες του παρελθόντος με το σχέδιο Σουφλιά και την πιο πρόσφατη απόπειρα νομιμοποίησης των «οικιστικών πυκνώσεων»), φανερά ή συγκεκαλυμμένα, η νομιμοποίηση όλων των αυθαιρέτων και των παρανομιών που έχουν συντελεστεί μέχρι σήμερα, με την ανοχή όλων των κυβερνήσεων, της πλειονότητας των ΟΤΑ και των αρμόδιων υπηρεσιών.
Ειδικά για τις οικιστικές συσπειρώσεις Χέρωμα, Σκάρπιζα και Κίτσι – Θήτι, οι οποίεςεντάσσονται στη νέα ζώνη Στ’, προτείνεται η κατάρτιση ενός ενιαίου Ειδικού Χωρικού Σχεδίου (νυν Ειδικού Πολεοδομικού), με ειδικούς όρους και περιορισμούς δόμησης, άγνωστους προς το παρόν (δεν υπάρχουν σαφείς κατευθύνσεις και στόχοι, όπως προβλέπεται από την Υ.Α 27022/2017 – ΦΕΚ 1976/Β/7-6-2017),που θα καθοριστούν μελλοντικά.
Σημειωτέον ότι η «οικιστική συσπείρωση» Κίτσι-Θήτι βρίσκεται εντός αρχαιολογικής ζώνης (Ζώνη Προστασίας Γ’) και προκειμένου ξεπεραστεί το «εμπόδιο» και να ενταχθεί στο Ειδικό Χωρικό Σχέδιο, εξαιρείται ολόκληρη η έκταση από την αρχαιολογική ζώνη Γ’ και μεταφέρεται στην νέα ζώνη Στ’.
- Μητροπολιτικά Πάρκα Γουδή – Ιλισσίων
Δήλωσε επίσης ο κ. Χατζηδάκης στις 16/07/2020 : «επεκτείνουμε τον Πυρήνα των Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή – Ιλισσίων κατά 445 στρέμματα».
Η πραγματικότητα είναι ότι οι αδόμητοι χώροι της Πολυτεχνειούπολης και της Πανεπιστημιούπολης Ζωγράφου,συνολικού εμβαδού456,13 στρεμμάτων, μεταφέρονται από τη Ζώνη Δ2 στη Ζώνη Δ1 των Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή – Ιλισσίων (τροποποιήσεις 3.2, 3.3, 3.6, 3.7 & 3.11). Αδόμητοι χώροι που στο μεγαλύτερο μέρος τους είναι δασικές εκτάσεις και δεν θα μπορούσαν να «αξιοποιηθούν» για εμπορικές ή διοικητικές χρήσεις.
Ακριβώς αυτό είναι το «προπέτασμα καπνού» προκειμένου να «διασκεδαστούν» οι εντυπώσεις, να αμβλυνθούν οι αντιδράσεις και να «νομιμοποιηθούν» όλες οι ασύμβατες χρήσεις στον πυρήνα του Πάρκου, που αποκτά «νησίδες» ζώνης Δ2 εντός της ζώνης Δ1, προκειμένου να διατηρηθεί το κτίριο τουΜπάντμιντονκαι οι χρήσεις διοίκησης της ΕΠΟ, κ.λπ., αλλά και να προστεθούν και νέα κτίρια (νέο κτίριο ΕΥΠ) και χρήσεις (όπως η εγκατάσταση της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας στο πρώην Κέντρο Ιππασίας με εκπρόθεσμη τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο), κατά παράβαση της απόφασης (υπ’ αριθ. 1970 του 2012) της Ολομέλειας του ΣτΕ και των προβλέψεων του Π.Δ. του 2011.
Το Π.Δ. του 2011 (άρθρο 4, παρ. 6 (δ) προέβλεπε :
«Το κτίριο του Ολυμπιακού Κέντρου Μπάντμιντον, στον πυρήνα του Μητροπολιτικού Πάρκου Γουδή, κατεδαφίζεται μετά την λήξη της τρέχουσας σύμβασης με τον ανάδοχο. Στο μέχρι την κατεδάφιση του διάστημα, επιτρέπεται πλέον των χρήσεων που προβλέπονται στην προηγούμενη παρ. (γ), η χρήση του ως «χώρος συνάθροισης κοινού», υπό τον όρο ότι το καθεστώς λειτουργίας του και οδικής εξυπηρέτησης ακολουθούν τις αρχές και κατευθύνσεις σχεδιασμού του παρόντος, και ότι τόσο το κτίριο όσο και ο περιβάλλων χώρος του εντάσσονται στο Πάρκο και συνάδουν με το πλαίσιο διαχείρισης και τον κανονισμό λειτουργίας του Πάρκου».
Επίσης η ΣΜΠΕ προβλέπει τη διατήρηση του ΚΤΕΟ Χολαργού, σε αντίθεση με τη μελέτη του ΟΡΣΑ που προέβλεπε την απομάκρυνση του ΚΤΕΟ, καθώς και το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο της Κοινότητας Παπάγου και την απόφαση υπ’ αριθ. 3 / 2015 του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου μας.
Τοπολεοδομικό εργαλείο των Ειδικών Χωρικών Σχεδίων για
προγράμματα αστικής ανάπλασης και περιβαλλοντικής προστασίας, προτείνεται ναχρησιμοποιηθεί και στην περίπτωση των Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή και Ιλισίων, σε δυσμενέστερη της υφιστάμενης κατεύθυνση, αλλοιώνοντας τον πυρήνα του Πάρκου, με όσα αναφέρονται ανωτέρω, και καταργώντας ταεργαλεία της Ζώνης Ελεγχόμενης Ανάπτυξης (ΖΟΕ), του Σχεδίου Γενικής Διάταξης και τωνΠολεοδομικών Μελετών που προβλέπονταν στο Π.Δ. του 2011.
- Νεκροταφεία
Όπως επισημαίνεται και στη ΣΜΠΕ, όλοι οι δήμοι προσπάθησαν να εξασφαλίσουν χώρους εγκατάστασης ή μετεγκατάστασης των νεκροταφείων τους στις πλαγιές του Υμηττού.Η χρήση αυτή δεν προβλεπόταν στις διατάξεις του Π.Δ. του 1978.
Σύμφωνα με τη ΣΜΠΕ, παρά την επιφύλαξη για τον κίνδυνο δημιουργίας στις παρυφές του Υμηττού μιας εκτεταμένης νεκρόπολης, κρίνεται ότι υπό προϋποθέσεις, η εγκατάσταση νεκροταφείων στην Β’ ζώνη προστασίας του Υμηττού δεν έρχεται σε αντίθεση με τον χαρακτήρα της αναψυχής και του περιπάτου που οφείλει να έχει ο ορεινός όγκος. Νομιμοποιούνται λοιπόν όλα τα υφιστάμενα νεκροταφεία.
Σε αντίθεση με τη θεώρηση της ΣΜΠΕ το Συμβούλιο της Επικρατείας με το υπ’ αριθμόν 67/1998 Πρακτικό Συνεδριάσεως του Ε’ Τμήματος έχει γνωμοδοτήσει ότι «Διαγραπτέαι είναι αι διατάξεις του σχεδίου … δια των οποίων επιτρέπεται η εγκατάστασις νεκροταφείων εις περιοχάς εντός της Ζώνης Α’ εις τρόπον ώστε να καταστούν περιοχαί της Ζώνης Β’, ως και … η εγκατάστασις νεκροταφείων … των γειτνιαζόντων με τον ορεινόνόγκον δήμων εντός της Ζώνης Β’, διότι αι χρήσεις αύται συνεπάγονται σοβαράνδιατάραξιν του ορεινού οικοσυστήματος και είναι ως εκ τούτου ασυμβίβαστοι προς την επιβαλλομένην προστασία του».
Είναι προφανές ότι ο κίνδυνος δημιουργίας μιας εκτεταμένης νεκρόπολης στις παρυφές του Υμηττού είναι υπαρκτός, αν δεν ακυρωθεί η δυνατότητα επέκτασης των υφιστάμενων νεκροταφείων που προβλέπεται από την παράγραφο 16 του άρθρου 52 του Νόμου 4280/2014 και αν δεν δρομολογηθεί η δημιουργία Κέντρων Αποτέφρωσης Νεκρών. Το αναγκαίο νομοθετικό πλαίσιο υπάρχει.
- Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων
Βάσει του άρθρου 92 του Νόμου 4685/2020 (ΦΕΚ 92/Α/20) εγκρίθηκαν οι θέσεις για την προσωρινή λειτουργία των Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) που βρίσκονται εντός της Α’ ή Β’ Ζώνης Υμηττού.
Σύμφωνα με τη ΣΜΠΕ, οι ΣΜΑ εντάσσονται στη νέα Ζώνη Ε5 και λειτουργούν στις θέσεις αυτές προσωρινά και για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβεί τα τρίαχρόνια. Μετά το πέρας του παραπάνω χρονικού διαστήματος επιβάλλεται ημετεγκατάστασή τους και η μετατροπή των περιοχών αυτών από Ζώνη Ε5 σε Ζώνη Α1.
Με δεδομένα ότι :
- Στον υφιστάμενο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων Αττικής δεν έχουν μελετηθεί / προταθεί λύσεις / νέες θέσεις για τους ΣΜΑ
- Οι νέες μελέτες που προβλέπονται από τη ΣΜΠΕ για εύρεση νέων θέσεων, είναι άγνωστο πότε θα εκπονηθούν / ολοκληρωθούν
- Η ανάγκη για ύπαρξη / λειτουργία ΣΜΑ θα συνεχίσει να υπάρχει. Τα επίπεδα / ποσοστά ανακύκλωσης στη χώρα μας είναι γύρω στο 20%, ενώ έπρεπε να βρίσκεται στο 50% το 2020 και η διαλογή των απορριμμάτων στην πηγή είναι υποτυπώδης. Το 80% των απορριμμάτων οδηγείται σε ταφή
- Έχουν εκδοθεί δύο προσκλήσεις (υπ’ αριθ. 14.6i.26.5.1.2 πρόσκληση (Α/Α ΟΠΣ ΕΣΠΑ 4115) καιυπ’ αριθ. 16.36.2.Π12 πρόσκληση (Α/Α ΟΠΣ ΕΣΠΑ 3984) προς τους Δήμους, από τηνΕιδική Γραμματέα Διαχείρισης Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), Ταμείου Συνοχής (ΤΑ) και Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ), που χρηματοδοτούν μεταξύ άλλων τη δημιουργία Πράσινων Σημείων και την υλοποίηση υποδομών διαχείρισης αστικών αποβλήτων
(Σημ.: ο Δήμος μας έχει αποφασίσει να υποβάλλει αιτήσεις για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής και εξοπλισμού για δημιουργία Πράσινου Σημείου και την εκπόνηση μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων και λοιπών υποστηρικτικών μελετών για την έκδοση οριστικής άδειας λειτουργίας του Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ)που λειτουργεί στη ζώνη Δ2 του Υμηττού).
- Στο νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) για την περίοδο 2020-2030 που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στις 06/08/2020, επίσηςδεν έχουν μελετηθεί / προταθεί λύσεις / νέες θέσεις για τους ΣΜΑ. Αντιθέτως, στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VI : «Κριτήρια Χωροθέτησης Μελλοντικών /Προβλεπόμενων Υποδομών» του νέου ΕΣΔΑ, μεταξύ άλλων, αναφέρονται τα εξής : «…σκοπός και αντικείμενο του ΕΣΔΑ δεν είναι η θέσπιση κριτηρίων αποκλεισμού και χωροθέτησης, αλλά απλώς η αναφορά ορισμένων ενδεικτικών κατευθύνσεων,…» και«…ενδέχεται πάντα να έχουν χωροθετηθεί/αδειοδοτηθεί, κατασκευαστεί και να λειτουργούν εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων σε περιοχές που επιτρέπεται, αλλά στη συνέχεια μπορεί να μεταπέσουν σε καθεστώς αποκλεισμού» και τέλος «…επισημαίνεται ιδιαίτερα η ανάγκη ιδιαίτερης πρόβλεψης ειδικών διατάξεων είτε πλήρους εξαίρεσης είτε εύλογων μεταβατικών ρυθμίσεων, που θα επιτρέπουν σε λειτουργούσες κι ενδεχομένως και σε αδειοδοτημένες μη λειτουργούσες εγκαταστάσεις να μην επηρεάζονται (τουλάχιστον όχι σε άμεσο χρονικό ορίζοντα) από αυτές τις αλλαγές».
Είναι προφανές ότι δεν πρόκειται να καταργηθούν οι ΣΜΑ στον Υμηττό στο χρονικό διάστημα των τριών ετών, που προβλέπεται από το νόμο και τη ΣΜΠΕ του νέου Π.Δ., αλλά με μελλοντικές υπουργικές αποφάσεις &νομοθετικές παρεμβάσεις / τροπολογίες θα συνεχίσει η υποτιθέμενη «προσωρινή» λειτουργία τους.
Συμπερασματικά, για την ΣΜΠΕ:
Η ΣΜΠΕ αποτελεί σε γενικές γραμμές μια επιδίωξη συγκάλυψης και «νομιμοποίησης» των κάθε είδους αυθαιρεσιών και παρανομιών στον Υμηττό, που προέρχονται από ιδιώτες, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Κοινωφελείς Οργανισμούς όπως η ΔΕΗ/ΑΔΜΗΕ, η Εκκλησία κλπ. (αυθαίρετα κτίσματα και οικισμοί, νεκροταφεία, αθλητικές και πολιτιστικές εγκαταστάσεις, Σ.Μ.Α., Κ.Υ.Τ., κλπ.)
Η εκτεταμένη «δημιουργική λογιστική» που εντοπίσαμε στη ΣΜΠΕ και η «δημιουργική ασάφεια», αφενός όσον αφορά τα ειδικά χωρικά σχέδια (ειδικά πολεοδομικά σχέδια) που θα εκπονηθούν μελλοντικά – άγνωστο με ποιους όρους – και αφετέρου τους δασικούς χάρτες που δεν έχουν αναρτηθεί, καταδεικνύουν «επιχείρηση» παράκαμψης των αποφάσεων / αντιρρήσεων του ΣτΕ και σηματοδοτούν αρνητικές εξελίξεις για τον Υμηττό.
Επί της ουσίας, όσον αφορά την προστασία του Υμηττού, η παρούσα ΣΜΠΕ αποτελεί μια οπισθοδρόμηση τόσο σε σχέση με το Π.Δ. του 2011, όσο και με το Π.Δ. του 1978.
Όσον αφορά τις χρήσεις γεωργικής γης, επιτρέπονται σε εκτεταμένες εκτάσεις του Υμηττού, κάτι που ευνοεί τα σχέδια των πραγματικών ή φερόμενων ως ιδιοκτητών τους (Ζώνες Α2, Β, Γ).Με άλλα λόγια με την παρούσα ΣΜΠΕ, επιβραβεύονται οι εικονικοί καλλιεργητές γεωργικής γης, οι οποίοι επιδιώκουν ουσιαστικά την αλλαγή χρήσεων στις ζώνες αυτές.
Η παρούσα ΣΜΠΕ αποτελεί εν κατακλείδι μια «κατάκτηση» εκείνων των συνασπισμένων κοινωνικών και πολιτικών συμφερόντων που κατάφεραν, μέσα από νομότυπες διαδικασίες και ανέτρεψαν ό,τι θετικό υπήρχε στο Π.Δ. του 2011, χωρίς να ενδιαφέρονται για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν στη ζωή των επόμενων γενεών.
Είμαστε λοιπόν αντίθετοιμε το νέο σχέδιο “προστασίας” του ορεινού όγκου του Υμηττού όπως αυτό παρουσιάζεται / προδιαγράφεται και αιτιολογείται με την υπόψη ΣΜΠΕ, και ζητούμε τη ριζική αναθεώρησή της, θεωρώντας ως ελάχιστη βάση τους στόχους που έθετε το Προεδρικό Διάταγμα του 2011.
ΔΙΚΤΥΟ ΠΟΛΙΤΩΝ06/09/2020Χολαργού-Παπάγου
