Από μια συζήτηση που άνοιξε αυτές τις μέρες στην Αγία Παρασκευή, μπήκε το αιώνιο θέμα του χαλασμένου πεζοδρομίου και “γιατί δεν κάνει κάτι ο Δήμος για να το φτιάξει”.
Όμως το νομικό πλαίσιο αναφορικά με τα πεζοδρόμια και τον υπόχρεο για την επισκευή τους, οριοθετείται από τον Κτηριοδομικό Κανονισμό (ΦΕΚ 59/Δ/89) καθώς και από τα άρθρα 104, 105,106, 288, 281 και 200 του Αστικού Κώδικα.
Κινδυνεύοντας να γίνω δυσάρεστος, επιγραμματικά αναφέρω:
- Στην περίπτωση που η αιτία της βλάβης είναι γεγονός που εκφεύγει της σφαίρας ευθύνης του δήμου, αρμόδιος για την αποκατάσταση του πεζοδρομίου είναι ο παρόδιος ιδιοκτήτης.
- Στην περίπτωση που η βλάβη προκλήθηκε π.χ. από εκτέλεση εργασιών άλλων φορέων ή του δήμου διαμέσου οργάνων του ή άλλων φορέων (ΕΥΔΑΠ, ΔΕΗ κ.λπ), τότε την ευθύνη αποκατάστασης την έχει ο φορέας εκτέλεσης (άρθρο 2.3 του Κτηριοδομικού). Βέβαια, ο νομοθέτης βάζει και ένα όριο, ορίζοντας ότι ακόμα και σε αυτή την περίπτωση αν κριθεί οτι οι εργασίες γίνονται αποκλειστικά και μόνο προς όφελος των παρόδιων ακινήτων, και πάλι η δαπάνη βαρύνει τον ιδιοκτήτη και όχι τον δήμο.
- Σε κάθε περίπτωση το άρθρο 24 του Κτηριοδομικού αναφέρει ότι σε κάθε γενική περίπτωση υπόχρεοι για την κατασκευή, επισκευή, συντήρηση των πεζοδρομίων αλλά και των τεχνικών έργων που τα αποτελούν (κράσπεδα, ρείθρα, υπόστρωμα και επίστρωση ή επικάλυψη) είναι οι παρόδιοι ιδιοκτήτες.
- Συμπερασματικά, αν λέγαμε ότι, γενικά, την ευθύνη για την κατασκευή, ανακατασκευή και επισκευή των πεζοδρομίων την έχουν οι παρόδιοι ιδιοκτήτες, τις πιο πολλές φορές θα έχουμε δίκιο.
Με δυο λόγια, τα πεζοδρόμια είναι δική μας ευθύνη, όχι του Δήμου. Οφείλουμε να τα προσέχουμε και να τα φροντίζουμε όπως το σπίτι μας.
Συχνά, για τα τμήματα των πεζοδρομίων τα οποία ενοικιάζονται από επιχειρήσεις, εισάγεται το επιχείρημα ότι “οι παρόδιοι μαγαζάτορες ήδη πληρώνουν, γιατί να πληρώσουν ξανά;”.
Ο συλλογισμός φαίνεται σωστός, όμως δυστυχώς, όλοι – με διάφορους τρόπους – πληρώνουμε για τα πεζοδρόμιά μας. Απλά οι μαγαζάτορες πληρώνουν επιπρόσθετα ενοίκιο για την κατάληψη κοινόχρηστου χώρου, δηλαδή χώρου που ανήκει σε όλους μας. Αυτό όμως δεν τους απαλλάσσει από το γενικό πλαίσιο.
Λύσεις μπορούν να βρεθούν αν ο Δήμος αναλάβει την επισκευή μεγάλης επιφάνειας πεζοδρομίων για να πετύχει οικονομία κλίμακας αφού έτσι θα του έρθει φθηνότερα από το να κάνει μερεμέτια εδώ κι εκεί. Και εν συνεχεία να στείλει τον λογαριασμό (λ.χ. σε 12 δόσεις) στους παρόδιους ιδιοκτήτες.
Όμως αυτό προϋποθέτει (α) ρευστότητα εκ μέρους του Δήμου και (β) αποδοχή του λογαριασμού από τους ιδιοκτήτες!
Κώστας Κουρούνης
Πολεοδόμος Πολιτικός Μηχανικός