Γιατί καταργείται η δεύτερη Κυριακή – Όλες οι αλλαγές που ετοιμάζει η κυβέρνηση σχετικά με το όριο, αλλά και την διαδικασία
Οι επόµενες δηµοτικές και περιφερειακές εκλογές -αν περάσουν οι αλλαγές που σχεδιάζει η κυβέρνηση- θα διεξαχθούν την Κυριακή 26 Νοεµβρίου 2028 (αντί για αρχές Οκτωβρίου). Ο σχεδιασµός της κυβέρνησης, που θα τεθεί σε διαβούλευση, φέρνει σαρωτικές µεταρρυθµίσεις και ενδέχεται ακόµα και να ρίξει το όριο εκλογής δηµάρχου και περιφερειάρχη, από το 43%, που είναι σήµερα, στο 40%.
Θα εκλέγεται έτσι από τον πρώτο γύρο ο δηµοτικός ή περιφερειακός συνδυασµός που πλειοψήφησε µε ποσοστό 40% συν 1 ψήφο επί του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων. Η παράµετρος αυτή συνιστά ένα ιδιαίτερα δηµοφιλές αίτηµα µεταξύ κυρίως των «γαλάζιων» δηµάρχων, µε το υπουργείο Εσωτερικών να δηλώνει διαθέσιµο να ακούσει τις προτάσεις τους.
Σηµειώνεται ότι πολλοί υποψήφιοι δήµαρχοι, προσκείµενοι στο κυβερνών κόµµα, έχασαν το 2023, αν και στον πρώτο γύρο είχαν συγκεντρώσει ποσοστά πέριξ και άνω του 40%. Οι αλλαγές που σχεδιάζονται από το υπουργείο Εσωτερικών είναι πολλές και αφορούν από την ηµεροµηνία που θα στήνονται οι κάλπες µέχρι τη µείωση του αριθµού των υποψήφιων δηµοτικών συµβούλων και την ποσόστωση υπέρ των νέων ηλικιακά.
Μία αλλαγή ωστόσο θα φέρει µία µικρή «επανάσταση» για τα ελληνικά δεδοµένα και αφορά την ηλεκτρονική ψηφοφορία. ∆ίνοντας ακόµη ένα εργαλείο για τη διευκόλυνση των πολιτών στην άσκηση του εκλογικού τους δικαιώµατος, µετά την επιτυχηµένη εισαγωγή της επιστολικής ψήφου στις ευρωεκλογές, το υπουργείο προανήγγειλε την εισαγωγή της δυνατότητας ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για τις αυτοδιοικητικές εκλογές για όποιον το επιθυµεί, διατηρώντας παράλληλα την κλασική ψηφοφορία µε φυσική παρουσία.
Τι σηµαίνει πρακτικά αυτό; Οτι στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2028 όλοι οι Ελληνες που έχουν δικαίωµα ψήφου θα µπορούν να το ασκήσουν πρώτη φορά στην ιστορία από το σπίτι τους, µέσα από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ή το τάµπλετ ή το κινητό τους τηλέφωνο. Η διαδικασία, δηλαδή, θα είναι ίδια ακριβώς µε αυτή που ακολουθήθηκε πρώτη φορά µε την επιστολική ψήφο στις τελευταίες ευρωεκλογές, µε τη διαφορά ότι ο πολίτης δεν θα βάζει το ψηφοδέλτιο σε φάκελο και θα το στέλνει, αλλά θα το επιλέγει ηλεκτρονικά µέσα από τη σχετική διαδικτυακή πλατφόρµα και µε ένα κλικ στο τέλος θα υποβάλλει την ψήφο του.
Η δεύτερη µικρή επανάσταση που σχεδιάζει ο υπουργός Εσωτερικών, Θεόδωρος Λιβάνιος, αφορά το ίδιο το εκλογικό σύστηµα. Οταν πριν από ένα χρόνο ολοκληρώθηκαν οι δηµοτικές και περιφερειακές εκλογές, η κουβέντα περιστράφηκε γύρω από την αυξηµένη αποχή που σηµειώθηκε στον β’ γύρο. To 52,5% συµµετοχή του πρώτου γύρου στις δηµοτικές εκλογές µειώθηκε σε 40,7%, ενώ το ποσοστό συµµετοχής στον β’ γύρο, όπου υπήρχαν µόνο περιφερειακές εκλογές, ήταν ακόµα µικρότερο, µε σχεδόν µόνο έναν στους τρεις εγγεγραµµένους ψηφοφόρους να επιλέγουν περιφερειάρχη.
Οι λόγοι για την αύξηση της αποχής, όπως τους ερµηνεύουν στο Μαξίµου και στο ΥΠ.ΕΣ., είναι πολλαπλοί. Η απογοήτευση των ψηφοφόρων των συνδυασµών που αποκλείστηκαν από τον δεύτερο γύρο, η έλλειψη ενδιαφέροντος για πολλούς υποψήφιους δηµοτικούς ή περιφερειακούς συµβούλους (καθώς µετά τον πρώτο γύρο ξέρουν αν εκλέγονται ή όχι), αλλά και η ανάγκη µετακίνησης αρκετών ψηφοφόρων από τον τόπο κατοικίας στον τόπο όπου ασκούν το εκλογικό τους δικαίωµα είναι ορισµένοι από αυτούς.
Παράλληλα, ένα άλλο φαινόµενο που παρατηρήθηκε έντονα στην κάλπη του β’ γύρου ήταν οι διαπραγµατεύσεις µεταξύ των συµµετεχόντων και αποκλεισµένων συνδυασµών, αλλά και σε ορισµένες περιπτώσεις αποτυχόντες υποψήφιοι του ενός συνδυασµού να στηρίζουν στη β’ Κυριακή τον αντίπαλο συνδυασµό. Στο πρόσφατο συνέδριο της Κεντρικής Ενωσης ∆ήµων Ελλάδας, στη Ρόδο, ο κ. Λιβάνιος παρουσίασε 60 σηµεία-προτάσεις ενόψει της κατάρτισης του Νέου Ενιαίου Κώδικα Αυτοδιοίκησης. Ενα από τα σηµεία αφορά, όπως προαναφέραµε, την προαιρετική ηλεκτρονική ψηφοφορία κι ένα άλλο τον νέο τρόπο εκλογής δηµοτικών και περιφερειακών αρχών, µε ουσιαστικά την ενοποίηση των δύο γύρων των αυτοδιοικητικών εκλογών σε έναν.
Σύµφωνα µε αυτή την πρόταση, ο εκλογέας θα επιλέγει τον συνδυασµό και τους υποψήφιους δηµοτικούς και περιφερειακούς συµβούλους, όπως ακριβώς έκανε και σε όλες τις προηγούµενες αυτοδιοικητικές εκλογές.
Η µόνη αλλαγή είναι ότι στο κάτω µέρος του ψηφοδελτίου θα υπάρχουν και τα ονόµατα των άλλων συνδυασµών, έναν από τους οποίους θα µπορεί να επιλέξει ως δεύτερη επιλογή.
Αυτοδιοικητικές εκλογές: Η καταµέτρηση
Η πρώτη φάση της καταµέτρησης των ψήφων γίνεται µετρώντας τα ψηφοδέλτια κάθε συνδυασµού. Αν ο συνδυασµός αυτός ξεπεράσει το 43% (το οποίο, όπως προαναφέραµε, ενδέχεται να µειωθεί στη φάση της διαβούλευσης και να φτάσει ίσως ακόµα και το 40%), τότε αυτοµάτως ανακηρύσσεται νικητής των εκλογών.
Σε διαφορετική περίπτωση, οι δύο πρώτοι σε ψήφους συνδυασµοί προκρίνονται στη λεγόµενη δεύτερη φάση. Στη φάση αυτή, στη δύναµη του πρώτου σε ψήφους συνδυασµού αθροίζονται και οι δεύτερες ψήφοι που έχει λάβει από τους συνδυασµούς που αποκλείστηκαν (δηλαδή από τους δεύτερο, τρίτο, τέταρτο σε αριθµό ψήφων). Ακριβώς το ίδιο γίνεται και για τον δεύτερο σε ψήφους. Τελικός νικητής ανακηρύσσεται όποιος από τους δύο συνδυασµούς έχει το µεγαλύτερο άθροισµα πρώτης και δεύτερης ψήφου. Με το προτεινόµενο σύστηµα, όπως εκτιµούν στην κυβέρνηση, συνδυάζεται η αυξηµένη νοµιµοποίηση του δηµάρχου ή του περιφερειάρχη, αλλά και ολοκληρώνεται η διαδικασία σε µία και µόνο Κυριακή.
Παράλληλα, µπαίνει ένα τέλος σε ευκαιριακές συµπράξεις, οι εκλογείς διευκολύνονται, καθώς προσέρχονται µόνο µία φορά στη κάλπη και εξοικονοµούνται σηµαντικά ποσά, τα οποία µπορούν να διατεθούν ως ένα επιπλέον ποσό στους δήµους και τις περιφέρειες ενόψει της έναρξης της θητείας των νέων αυτοδιοικητικών αρχών.
Οι ανατροπές
Αναφορικά µε το σενάριο για µείωση του ορίου εκλογής από το 43% στο 40%, οι αλλαγές που θα προκύψουν φαίνονται και από όσα έγιναν σε πολλούς δήµους στις πρόσφατες εκλογές. Με πιο χαρακτηριστικό παράδειγµα ανατροπής το εκλογικό αποτέλεσµα του ∆ήµου Αθηναίων.
Ο Κώστας Μπακογιάννης πέρασε µε ποσοστό 41,34% στον β’ γύρο των εκλογών και µε συντριπτική διαφορά µάλιστα από τον δεύτερο Χάρη ∆ούκα, που κατέγραψε ποσοστό 14,19%, αλλά εν τέλει επικράτησε ο δεύτερος. Στον ∆ήµο Ακτίου-Βόνιτσας ο δήµαρχος Θεόδωρος Αποστολάκης επικράτησε µε 41,70% στον α’ γύρο έναντι του Αθανάσιου Κασόλα, που κατέγραψε 29,59%, ωστόσο ο δεύτερος κατάφερε να καταλάβει τον δηµαρχιακό θώκο για τη θητεία 2023-2028.
Στον ∆ήµο Ιλίου η νυν δήµαρχος Ανδριάνα Αλεβίζου-Κουκουβίνου επικράτησε του πρώην πολύπειρου δηµάρχου Νίκου Ζενέτου, αν και είχε καταγράψει στον πρώτο γύρο των εκλογών 40,05%. Στον ∆ήµο Ρόδου ο πρώην δήµαρχος Αντώνης Καµπουράκης κατάφερε να καταγράψει 42,81% και να περάσει στον β’γύρο, ωστόσο ο νυν δήµαρχος, αν και το ποσοστό του πρώτου γύρου ήταν 28,93%, κατάφερε να επικρατήσει.
Ανάλογη περίπτωση ανατροπής συνέβη και στον ∆ήµο Ραφήνας-Πικερµίου, όπου η νυν δήµαρχος ∆ήµητρα Τσεβά, αν και κατέγραψε στον α’ γύρο 31,32% και ο πρώην δήµαρχος Βαγγέλης Μπουρνούς 41,97%, εν τέλει κέρδισε τις εκλογές.
—
Λάβετε ενεργά μέρος στην καθημερινή ενημέρωση του https://www.aparaskevi-images.gr/, στέλνοντας φωτογραφίες, video, ή ένα μήνυμα στο info@aparaskevi-images.gr Ή μπείτε στην σελίδα μας στο Facebook ή στο X (Twitter).
Απαγορεύεται καθ’ οιονδήποτε τρόπο η χρήση ή η αναπαραγωγή των άρθρων και των φωτογραφιών της ιστοσελίδας aparaskevi-images.gr, σε οποιοδήποτε μέσο χωρίς να αναγράφεται η πηγή προέλευσης. Η χρήση και η αναπαραγωγή αυτών για εμπορικούς σκοπούς απαιτεί την έγγραφη άδεια του ιδιοκτήτη και κατόχου των αντιστοίχων δικαιωμάτων.