Πρόγραμμα ψηφιακού μετασχηματισμού των δήμων ύψους 320 εκ. που θα χρηματοδοτηθεί από τα Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ ανακοινώθηκε από τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ, ενώ χθες το βράδυ στο πλαίσιο της έκθεσης της έκθεσης Beyond 4.0, στη ΔΕΘ παρουσιάστηκαν οι λεπτομέρειες του προγράμματος από τους υφυπουργούς Ψηφιακής Διακυβέρνησης Θοδωρή Λιβάνιο και Γιώργο Γεωργαντά, τον υφυπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννη Τσακίρη και τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Δημήτρη Παπαστεργίου οι λεπτομέρειες υλοποίησης του προγράμματος.
Θ. Λιβάνιος: Πως θα κατανεμηθούν τα 320 εκ. ευρώ για τις έξυπνες πόλεις
Την ανάγκη ωρίμανσης των έργων μέχρι τις καταληκτικές ημερομηνίες, ώστε να ενταχθούν και να υλοποιηθούν σε διάφορους τομείς, τόνισε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Θ. Λιβάνιος.
Πρόσθεσε ότι το πρώτο κομμάτι, που αφορά το Ταμείο Ανάπτυξης, θα ξεκινήσει πιο γρήγορα. «Οι ίδιοι κανόνες ισχύουν, θα υπάρχουν προεπιλεγμένες δράσεις, δεκαεπτά δήμοι θα διαλέξουν, θα καταθέσουν τεχνικά δελτία, θα πάρουν την ένταξη και θα προχωρήσουν» όπως είπε ο κ. Λιβάνιος και συνέχισε : «Σύντομα θα είμαστε έτοιμοι να βγει η πρόσκληση -για το δεύτερο μέρος-, το αργότερο στο πρώτο τρίμηνο του 2022, είναι πολύ σημαντικό να κινηθείτε γρήγορα, να δουλέψετε τα έργα, να ωριμάσετε τις δράσεις, να τα υποβάλετε, μόλις ανοίξει η πρόσκληση».
Το πρώτο βήμα τουproject όπως εξήγησε, πιο αναλυτικά, ήταν να εξασφαλιστούν οι πόροι.
«Από το Ταμείο Ανάκαμψης 90 εκατ. ευρώ θα διατεθούν στους 16 μεγαλύτερους δήμους της χώρας συν τον δήμο Τρικκαίων, μετά από απαίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, διότι τον θεωρούν, και δικαίως, δήμο πρότυπο σε ευρωπαϊκό επίπεδο για όσα έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια», είπε ο κ. Λιβάνιος.
«Τα 90 εκατ. ευρώ θα μοιραστούν στους δήμους άνω των 100.000 κατοίκων, η Αθήνα η Θεσσαλονίκη, τα Τρίκαλα, και τα υπόλοιπα χρήματα θα μοιραστούν απολύτως αναλογικά με τον πληθυσμό, ξεκινώντας από ένα ποσό αν θυμάμαι καλά γύρω στα 7 εκατ. για το Δήμο Πατρέων και γύρω στα 3 εκατ. το μικρότερο δήμο της κατηγορίας αυτής που αν δεν κάνω λάθος είναι ο δήμος Καλλιθέας». Είναι ένα ποσό που είναι άμεσα αξιοποιήσιμο, όπως πρόσθεσε.
Για τους μικρότερους δήμους, σε συνεργασία με το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με τη βοήθεια και την πολύτιμη αρωγή του υφυπουργού Γιάννη Τσακίρη και του ειδικού γραμματέα Γιώργου Ζερβού, σχεδιάζεται όπως είπε ο κ. Λιβάνιος, ένα νέο πρόγραμμα το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ της νέας περιόδου 2021-2027.
«Θα είναι πιθανότατα από τις πρώτες προσκλήσεις που θα βγουν, και θα είναι ένα πρόγραμμα που θα καλύπτει τους υπόλοιπους 315 δήμους της χώρας. Όλοι, μέχρι τον τελευταίο δήμο που είναι κάτω από 100.000 ευρώ, θα μπορέσουν να έχουν ένα σημαντικό κομμάτι χρηματοδότησης. Το ποσό που θα ανήκει σε κάθε δήμο, θα είναι εξαρχής προσδιορισμένο, το οποίο θα κατανέμεται ανάλογα από το κανάλι χρηματοδότησης, από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα θα χρηματοδοτηθεί σε επιμέρους υποποσά αλλά το συνολικό
ποσό του Δήμου θα είναι το ίδιο, απείραχτο, και δεν μπαίνουμε σε ανταγωνιστικό διάλογο» όπως είπε και πρόσθεσε ότι «Είναι προς το συμφέρον να το τρέξει γρήγορα, να το κερδίσει να το αξιοποιήσει να το υλοποιήσει. Σκοπός λοιπόν είναι να πάρουν όλοι οι δήμοι συγκεκριμένο ποσό, προκειμένου να το αξιοποιήσουν με τον τρόπο που αυτοί κρίνουν καλύτερα.
Όπως πρόσθεσε έχουν προεπιλεγεί γύρω στις 30-35 δράσεις στις οποίες ο κάθε δήμος μπορεί να επιλέξει αυτό που του ταιριάζει καλύτερα.
«Η ιδιαιτερότητα αυτή πηγάζει από ένα βασικό αξιακό ζήτημα, δεν ξέρει κανείς τις ανάγκες του δήμου, καλύτερα από τον ίδιο το δήμαρχο, τους αντιδημάρχους που ζουν κάθε μέρα τα προβλήματα. Αυτή η νέα λογική πηγάζει και διατρέχει οριζόντια αυτό το πρόγραμμα».
Για το κομμάτι του ΕΣΠΑ, ο μικρότερος δήμος μπορεί να τύχει μιας συνολικής χρηματοδότησης της τάξης των 100.000 ευρώ. «Φανταστείτε λοιπόν και το δήμο Γαύδου, και το δήμο Αγαθονησίου, που 100.000 είναι το σύνολο των ΚΑΠ που παίρνουν σε ένα έτος, το ύψος της βοήθειας που θα έχουν για να προσφέρουν νέες υπηρεσίες στους δημότες», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Λιβάνιος.
«Οι έξυπνες πόλεις έχουν τον ίδιο άξονα που υπηρετούν και οι δήμοι, βάζουν το δημότη στο επίκεντρο του κύκλου εργασιών» είπε.
Παράλληλα επεσήμανε ότι υπάρχουν πολλοί επιλέξιμοι και αξιοποιήσιμοι άξονες από τους δήμους, αναφέροντας π.χ. ποιότητα ζωής, κυβερνοασφάλεια, για να προσθέσει και τις ανάγκες που έχουν προκύψει τα τελευταία χρόνια και στον κοινωνικό τομέα.
Επεσήμανε εμφατικά την ανάγκη δημιουργίας πλατφόρμας και έξυπνων εργαλείων για τις ευπαθείς ομάδες, για την αμφίδρομη ενημέρωση εκπαιδευτικών μονάδων με γονείς και κηδεμόνες παιδιών, τόσο για τους νηπιακούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς, όσο και για τα σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τη βιώσιμη μετακίνηση, συστήματα για την ατμοσφαιρική ρύπανση και την ποιότητα των νερών, έξυπνα συστήματα οδοφωτισμού, διαχείριση απορριμμάτων, κλπ.
Η πρόσκληση όπως είπε ο υφυπουργός, αφορά τον δήμο και τα Νομικά του Πρόσωπα.
Μπορεί δηλαδή ο δήμος να κατανείμει το ποσό που του αναλογεί σε ΝΠΔΔ, για να γίνει δικαιούχος στην πρόσκληση.
Οι δήμοι θα έχουν τη δυνατότητα να καταθέσουν τα τεχνικά τους δελτία τις προτάσεις τους, είπε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, προσθέτοντας ότι η διαδικασία της αξιολόγησης θα είναι πολύ σύντομη.
«Η τεχνολογία δεν είναι δρόμος, ή τον κάνεις τώρα, ή τον κάνεις σε δέκα χρόνια. Ξεπερνιέται πολύ γρήγορα. Και δεν έχουμε την πολυτέλεια νομίζω να χτίζουμε νέα ψηφιακά κουφάρια. Αρκετά είχαμε» πρόσθεσε ο κ. Λιβάνιος.
Ο υφυπουργός επεσήμανε ακόμη ότι μέσα από αυτές τις δράσεις είναι δυνατή η καλύτερη αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της αυτοδιοίκησης, ώστε να μπορεί να προσφέρει περισσότερα στην εξυπηρέτηση του πολίτη.
«Οι δημοτικοί υπάλληλοι, πολλοί από αυτούς, είναι υψηλού επιπέδου» ανέφερε ο κ. Λιβάνιος και πρόσθεσε : «Μπορούν να κάνουν πολύ καλύτερα πράγματα από το να εκτυπώνουν χαρτιά και να βάζουν σφραγίδες. Μπορούν να είναι πολύ πιο παραγωγικοί στη διαχείριση, αν τους αφαιρέσουμε τα περιττά βάρη, τα οποία έχει δημιουργήσει μια γραφειοκρατία περίπου διακοσίων ετών…».
Γ. Γεωργαντάς: Οι παρεμβάσεις αφορούν τη βελτίωση της καθημερινότητας σε όλα τα επίπεδα
«Δεν μπορεί να εννοηθεί ψηφιακός μετασχηματισμός της χώρας, χωρίς τη συμμετοχή των ΟΤΑ», επεσήμανε ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γεώργιος Γεωργαντάς υπογραμμίζοντας το ρόλο και τη σημασία της Αυτοδιοίκησης για την επιτυχία της ψηφιακής μετάβασης. « Οι δήμαρχοι είναι αυτοί οι οποίοι αφουγκράζονται τις ανάγκες των πολιτών, αλλά ταυτόχρονα είναι και αυτοί που γνωρίζουν καλύτερα απ’ όλους τι είναι αναγκαίο για κάθε περιοχή».
Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης τόνισε επίσης ότι όλο αυτό πρέπει να αποκτήσει συντονισμένο βηματισμό, μια συνεργασία η οποία να αλληλεπιδρά προς τη θετική κατεύθυνσης γιατί στόχευση και των δύο- κεντρικής διοίκησης και αυτοδιοίκησης είναι μία: Η βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τον πολίτη. «Ανθρωποκεντρικά προσπαθεί να
λειτουργήσει το υπουργείο σε όλες τις παρεμβάσεις που έκανε το τελευταίο διάστημα στις ψηφιακές ανάγκες, ανθρωποκεντρικά λειτουργείτε εκ των πραγμάτων και εσείς. Και μάλιστα εσείς έχετε σίγουρα και την καλύτερη εικόνα», όπως είπε.
Ο κ. Γεωργαντάς σημείωσε τέλος ότι «τώρα πρέπει να μπορέσει να δοθεί ένα πλαίσιο στήριξης προς τους δήμους και συγχρόνως η επιλογή ακριβώς των προτεραιοτήτων να είναι δική τους. Και ταυτόχρονα να υπάρχει και ένας άμεσος χρόνος υλοποίησης όλων αυτών των σχεδιασμών». Ο υφυπουργός, χαρακτήρισε εσφαλμένη την εντύπωση ότι, η λέξη «smartcities» συνδέεται με καινοτομίες ή εφαρμογές οι οποίες αφορούν ίσως λίγους.
Είναι ώρα, όπως είπε, να καταλάβουν όλοι, ότι «οι παρεμβάσεις αυτές κατά βάση αφορούν τον ίδιο τον πολίτη, αφορούν τη βελτίωση της καθημερινότητας σε όλα τα επίπεδα, αλλά βεβαίως αφορούν την ίδια την εσωτερική λειτουργία των δήμων».
Γιάννης Τσακίρης: Τα ποσά που θα χορηγηθούν θα έχουν αυστηρές προθεσμίες απορρόφησης
Μιλώντας για το εγχείρημα, ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης, σημείωσε έχει τρία πεδία, «έχει την πολιτική και το όραμα, έχει τη χρηματοδότηση,(το ΕΣΠΑ), αλλά το πιο σημαντικό κομμάτι είναι η υλοποίηση. Και εκεί πρέπει να επικεντρωθούμε…θα πρέπει να υλοποιήσουμε».
Ενημέρωσε ότι ο άξονας πολιτικής 1, στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, ενισχύει σημαντικά οποιαδήποτε δράση έχει να κάνει με έξυπνες πόλεις.
Σε αυτή τη φάση, όπως επισήμανε «εγκρίνονται τα επιχειρησιακά προγράμματα και ο νόμος που θα διέπει τον νέο ΕΣΠΑ». Θεωρώ ότι μέχρι το τέλος του χρόνου όλα αυτά θα έχουν τελειώσει, άρα «στις αρχές του 2022 να φέρουμε την πρόσκληση γι’ αυτά τα επιλέξιμα έργα που θέλετε να εντάξετε, και είναι πολύ σημαντικό να τα ωριμάσετε νωρίτερα ώστε να μη χάσουμε χρόνο, γιατί εδώ είναι σημαντικό».
Πρόσθεσε επίσης ότι στα ποσά που θα χορηγηθούν θα υπάρχουν αυστηρές προθεσμίες, γιατί το ΕΣΠΑ αναθεωρείται κάθε δύο χρόνια και πόροι, που δεν
έχουν καταναλωθεί, μεταφέρονται σε άλλους τομείς τους οποίους χρειάζεται η οικονομία.
Τέλος υπενθύμισε ότι: «Εμείς σαν υπουργείο Ανάπτυξης έχουμε τη ΜΟΔ, που βοηθάει τους αδύναμους δικαιούχους, μικρούς δήμους και η ΕΕΤΑΑ, βοηθάει, άρα, γνωρίζουμε τις αδυναμίες των μικρών δήμων που δεν έχουν μηχανισμούς, στελέχη …είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε και σ’ αυτή την κατεύθυνση».
Δημήτρης Παπαστεργίου: Ξεκινάμε με ψυχραιμία, ταχύτητα και μετρώντας τις πραγματικές ανάγκες της κάθε τοπικής κοινωνίας
Η αυτοδιοίκηση πλέον μπαίνει πιο ενεργά στην ψηφιοποίηση σε μια καινούργια εποχή, επεσήμανε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου.
«Πρέπει από δω και πέρα να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε ξεκινώντας από τις τοπικές μας κοινωνίες ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες και με βάση αυτές να σχεδιαστούν οι αναγκαίες δράσεις», είπε χαρακτηριστικά
Στο καινούργιο ΕΣΠΑ με την καθοδήγηση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης θα μπορέσουμε να καταθέσουμε τα προγράμματα και τις λύσεις που πραγματικά έχουμε ανάγκη. «Και αυτό νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό και αρχίζει και μας δικαιώνει γιατί όντως νομίζουμε σε κάποια ειδικά θέματα που αφορούν την αυτοδιοίκηση, και τα smart cities, είναι ένα τέτοιο η αστική ανάπτυξη είναι το άλλο νομίζω ότι πρέπει να έχουμε άμεση πρόσβαση».
«Η αγορά ανοίγει, δημιουργείται ένα νέο οικοσύστημα στην Ελλάδα και αυτό είναι θετικό, αυτά τα χρήματα που θα δοθούν θα πρέπει να τα απορροφήσει», και θα γυρίσουν νέα παιδιά πίσω να δουλέψουν ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Παπαστεργίου, επισημαίνοντας, ωστόσο, ότι κάθε τι που προτείνεται «ως έξυπνο», δεν θα πρέπει να υιοθετείται άκριτα, αλλά θα πρέπει να ανταποκρίνεται και στις ανάγκες του κάθε δήμου.
«Συνεπώς με ψυχραιμία, ταχύτητα, γιατί η πληροφορική θέλει ταχύτητα να καθίσουμε ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες να τις καταγράφουμε και να αρχίσουμε βήμα- βήμα πλέον να δούμε τι λύσεις μπορεί να υπάρχουν», είπε ο κ. Παπαστεργίου.
«Θέλει τρέξιμο από δω και πέρα, και με τη βοήθεια από τους ανθρώπους μας ,ειδικούς συνεργάτες υπηρεσίες, τεχνική βοήθεια που θα πάρουμε από το πρόγραμμα να βρούμε αυτές που πραγματικά ταιριάζουν περισσότερο σ’ αυτό το οποίο ψάχνουμε» πρόσθεσε, τονίζοντας εμφατικά ότι «Σκοπός δεν είναι νιώσουμε εμείς ότι είμαστε σύγχρονος δήμος, σκοπός είναι να νιώσει ο πολίτης ότι νοιαζόμαστε αυτό και τον θέλουμε κοντά μας».
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, επεσήμανε επίσης ότι το κομμάτι των μικρών δημοσκοπήσεων έχει τεράστιο νόημα, «το να αρχίζουμε να ρωτάμε τους πολίτες όχι μόνο για τα βαριά και τα σοβαρά αλλά και για μικρότερα
πράγματα καθημερινά για να αρχίζουν να εμπλέκονται και πάλι στα κοινά και να καταλάβουν τελικά ότι, ό,τι γίνεται εκεί έξω είναι και δικιά τους υπόθεση». Παράλληλα τόνισε ότι όλος αυτός ο ανασχηματισμός απαιτεί και την απόκτηση νέων δεξιοτήτων και από τους ανθρώπους των δήμων.