Πτωχεύσεις “μικρού” αντικειμένου. Του Σωτήρη Παπαμιχαήλ

ΠΤΩΧΕΥΣΕΙΣ “ΜΙΚΡΟΥ” ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ.

ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΠΤΩΧΕΥΤΙΚΟΥ ΝΟΜΟΥ.

Του Σωτήρη Παπαμιχαήλ*

Την Τρίτη 1^η Ιουνίου 2021 ξεκινά –μετά από πεντάμηνη παράταση- η πλήρης εφαρμογή του ν.4738/27.10.2020 «Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας», του αποκαλούμενου και «Πτωχευτικού Νόμου», αφού στα άρθρα 75 – 203 ρυθμίζεται η ΠΤΩΧΕΥΣΗ, όλων, φυσικών και νομικών προσώπων, νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Ιδιαίτερη σημασία για τους μικρομεσαίους έχουν οι ρυθμίσεις του νόμου για τις «Πτωχεύσεις Μικρού Αντικειμένου» (Π.Μ.Α.) αφού, βάσει των κριτηρίων του νόμου, σε αυτές υπάγεται δυνητικά η συντριπτική πλειοψηφία των ατομικών και εταιρικών επιχειρήσεων της χώρας.

Για το λόγο αυτό, ακολουθεί πρώτη ενημέρωση, υπό την εύληπτη μορφή δέκα ερωταπαντήσεων, ώστε να γνωρίζουν οι επιχειρηματίες αλλά και τα νοικοκυριά το σχετικό πλαίσιο και τους κινδύνους που αυτό εγκυμονεί.

1. ΠΟΙΟΙ ΠΤΩΧΕΥΟΥΝ.  Όλα τα φυσικά πρόσωπα, ασχέτως εμπορικής ιδιότητας, και όλα τα νομικά πρόσωπα, τα οποία έχουν εμπορικό ή απλά οικονομικό σκοπό ή απλά οιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα. Δηλαδή, πτωχεύουν ατομικές και κάθε μορφής εταιρικές επιχειρήσεις, σύλλογοι, σωματεία, νοικοκυριά, εργαζόμενοι, άνεργοι, συνταξιούχοι κ.λπ. (αστική και εμπορική πτώχευση) (αρ.76) 
2. ΠΟΤΕ ΠΤΩΧΕΥΟΥΝ.  Όταν δεν καταβάλουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις πάνω από 30.000 ευρώ προς Δημόσιο, Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (Φ.Κ.Α.) ή Τράπεζες για έξι (6) μήνες και το ποσό αυτό αποτελεί το 40% των συνολικών ληξιπρόθεσμων οφειλών. Δηλαδή, πρακτικά, όποιος έχει συνολικές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις τουλάχιστον 75.000 ευρώ και δεν εξυπηρετεί το 40% αυτών (30.000) π.χ. από την 1 Δεκεμβρίου 2020 έως την 1 Ιουνίου 2021, δηλαδή για 6 μήνες, κινδυνεύει με πτώχευση. Μάλιστα, η «επιλεκτική» πληρωμή υποχρεώσεων δεν αποτρέπει την πτώχευση (αρ.77 παρ.2). 
3. ΠΩΣ ΠΤΩΧΕΥΟΥΝ.  Με αίτηση πτώχευσης–δικόγραφο στο Πολυμελές (τριμελές) Πρωτοδικείο της έδρας ή της κύριας κατοικίας του οφειλέτη–υποψήφιου πτωχού, το οποίο καταθέτουν είτε πιστωτής είτε και ο ίδιος ο οφειλέτης και η οποία επιδίδεται στον οφειλέτη–υποψήφιο πτωχό μόλις 15 ημέρες πριν τη δικάσιμο (αρ.78). Μάλιστα, προβλέπεται και υποχρέωση του οφειλέτη σε αυτοπτώχευση, όταν δεν μπορεί να εξυπηρετεί τις υποχρεώσεις του (αρ.79 παρ.5). Η αίτηση εκδικάζεται με το γνωστό σε όλους συνδυασμό προφορικής και γραπτής διαδικασίας, εκδίδεται δε δικαστική απόφαση που δέχεται ή απορρίπτει την αίτηση πτώχευσης.      
4. ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ ΑΜΕΣΑ Η ΠΡΩΤΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ?   Ναι, διότι αμέσως μετά την κατάθεση της αίτησης πτώχευσης και έως τη δίκη ο πιστωτής μπορεί με ασφαλιστικά μέτρα να ζητήσει το «πάγωμα» της περιουσίας του οφειλέτη και αν το αίτημα του γίνει δεκτό αίρεται κάθε προστασία της πρώτης κατοικίας, που έχει παρασχεθεί με τον νόμο Κατσέλη – Σταθάκη (αρ.86 παρ.4).
5. ΠΟΙΕΣ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ «ΠΤΩΧΕΥΣΕΙΣ ΜΙΚΡΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ» (Π.Μ.Α.)  Αυτές στις οποίες ο οφειλέτης-επιχειρηματίας έχει είτε ενεργητικό 350.000 ευρώ είτε ετήσιο κύκλο εργασιών 700.000 ευρώ είτε έως 10 εργαζόμενους. Αν λοιπόν πληρούται ένα οποιοδήποτε από αυτά τα τρία κριτήρια ακολουθείται άλλη «απλοποιημένη» διαδικασία πτώχευσης. Το ίδιο και αν πρόκειται για φυσικό πρόσωπο-μη επιχειρηματία, εφόσον έχει περιουσία έως 350.000 ευρώ (αρ.78 παρ.2).
6. ΠΟΙΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΕΙΝΑΙ ΑΡΜΟΔΙΟ.  Το Ειρηνοδικείο της έδρας ή κύριας κατοικίας του οφειλέτη–επιχειρηματία-υποψήφιου πτωχού (αρ.172 παρ.2) και όχι το Πολυμελές Πρωτοδικείο, όπως στις άλλες.
7. ΠΩΣ ΠΤΩΧΕΥΟΥΝ   Η αίτηση πτώχευσης δεν επιδίδεται 15 ημέρες πριν τη δικάσιμο, όπως στις άλλες, αλλά κατατίθεται ηλεκτρονικά στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας, στο οποίο και δημοσιεύεται για 30 ημέρες. Αν στο διάστημα αυτό δεν υπάρξει παρέμβαση εναντίον της, η αίτηση πτώχευσης γίνεται αυτομάτως δεκτή από το Ειρηνοδικείο, χωρίς καμία ακροαματική διαδικασία. Αίτηση πτώχευσης του (αυτοπτώχευση) μπορεί να υποβάλει και ο ίδιος ο οφειλέτης-επιχειρηματίας (αρ.173)
8. ΠΟΤΕ ΠΤΩΧΕΥΟΥΝ Όταν δεν καταβάλουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις πάνω από 30.000 ευρώ προς Δημόσιο, Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (Φ.Κ.Α.) ή Τράπεζες για έξι (6) μήνες και το ποσό αυτό αποτελεί το 60% των συνολικών ληξιπρόθεσμων οφειλών. Δηλαδή, πρακτικά, όποιος έχει συνολικές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις τουλάχιστον 50.000 ευρώ και δεν εξυπηρετεί το 60% αυτών (30.000) π.χ. από την 1 Δεκεμβρίου 2020 έως την 1 Ιουνίου 2021, δηλαδή για 6 μήνες, κινδυνεύει με «απλοποιημένη» πτώχευση. Μάλιστα, η «επιλεκτική» πληρωμή υποχρεώσεων δεν αποτρέπει την πτώχευση (αρ.176 παρ.2).
9. ΠΩΣ ΛΑΜΒΑΝΕΙ ΜΕΡΟΣ Ο ΟΦΕΙΛΕΤΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ  Αν υπάρξει επίσης ηλεκτρονικά κύρια παρέμβαση εντός 30 ημερών από τη δημοσιοποίηση της αίτησης στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας. Στην περίπτωση αυτή, επιδίδεται η αίτηση εντός 10ημέρου και εντός 60 ημερών ο οφειλέτης καταθέτει στο Ειρηνοδικείο τους ισχυρισμούς και τα αποδεικτικά μέσα (έγγραφα, ένορκες βεβαιώσεις κλπ), αναμένων την έκδοση απόφασης κήρυξης πτώχευσης ή μη εντός διμήνου  (αρ.177 και 213).
10.  ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΕΦΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ? Ναι, μόνο έφεση, στο οικείο Πρωτοδικείο.   

Σε κάθε περίπτωση, αναμένεται η πρώτη εφαρμογή, οι ηλεκτρονικές εφαρμογές  και οι ρυθμίσεις του παραγώγου δικαίου. Οπότε θα επανέλθουμε.- 

*Δικηγόρος, ΙΜΕ.ΓΣΕΒΕΕ