Με την προσκόμιση και της «ακτινογραφίας» του κτιρίου θα γίνονται εφεξής οι πωλήσεις κάθε είδους κτιρίων κατοικίας και επαγγελματικών χώρων. Ο λόγος για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίων (ΗΤΚ) που καθίσταται υποχρεωτική για τις μεταβιβάσεις.
1. Από πότε ισχύει η υποχρέωση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου;
Από την 1η Ιανουαρίου 2021 έχει ενεργοποιηθεί στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας η πλατφόρμα της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου (ΗΤΚ). Μέχρι το τέλος Ιανουαρίου η λειτουργία της θα είναι προαιρετική, παράλληλα με την ισχύουσα διαδικασία, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση στο νέο σύστημα για τους μηχανικούς και να αποφευχθεί η παύση των δικαιοπραξιών.
2. Ποιος ο στόχος της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου ακινήτου;
Στόχος της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου είναι η λεπτομερής αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης του κάθε κτιρίου και των οικοδομικών αδειών του, όπως και η παρακολούθηση και ο έλεγχος των μεταβολών του, κατά τη διάρκεια του χρόνου ζωής του.
3. Τι κερδίζουν οι ιδιοκτήτες όταν διαθέτουν φάκελο Ηλεκτρονικής Ταυτότητας για το κτίριό τους;
Με την απόκτηση της ηλεκτρονικής ταυτότητας το κτίριο, το διαμέρισμα, το κτίσμα θα είναι πλήρως νόμιμο και θα έχει όλες τις δυνατότητες μεταβίβασης, ενοικίασης χωρίς περαιτέρω απαιτήσεις όπως βεβαιώσεις αυθαιρέτων από μηχανικό κ.λπ.Επίσης για κάθε ακίνητο που θα εντάσσεται σε αυτή την υποχρεωτική από το νόμο διαδικασία, θα μπορεί ο κάθε ιδιοκτήτης να έχει: (Α) Γνώση για την νομιμότητα ή μη του ακινήτου ή του κτιρίου (Β) Σχέδια φακέλου του ακινήτου ή όλου του κτιρίου (Γ) Γνώση για την ενεργειακή κατάταξη του ακινήτου (Δ) Στατική επάρκειά του κτιρίου.
4. Ποιος φυλάσσει τον φάκελο της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου;
Ο φάκελος αυτός δημιουργείται, αλλάζει και τηρείται από τον αρμόδιο μηχανικό. Αυτό το φάκελο είναι υποχρεωμένοι να φυλάσσουν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων. Μάλιστα, σύμφωνα με το νόμο, είναι υποχρεωτικό να φυλάσσεται και αντίγραφο της «Ταυτότητας Κτηρίου» σε ειδικό χώρο εντός του κτιρίου.
5. Ποια κτίρια οφείλουν να αποκτήσουν Ηλεκτρονική Ταυτότητας και πότε;
Για την υποβολή της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας, τα κτίρια διακρίνονται σε δύο κατηγορίες (Ι) και (ΙΙ).
Η Κατηγορία (Ι) περιλαμβάνει κτίρια που στεγάζουν υπηρεσίες του Δημοσίου, των ΟΤΑ και των ΝΠΔΔ, πρατήρια υγρών καυσίμων, κτίρια συνάθροισης κοινού, πάσης φύσεως πολιτιστικές και εγκαταστάσεις, τουριστικά καταλύματα άνω των 300 τ.μ., κτίρια εκπαίδευσης (από προσχολική εκπαίδευση μέχρι τριτοβάθμια), όλα τα κτίρια Υγείας, όλα τα κτίρια κοινωνικής πρόνοιας (βρεφονηπιακοί, γηροκομεία κ.λπ.) καθώς και όλα τα κτίρια καταστημάτων κράτησης. Για τα κτίρια της κατηγορίας (Ι) η υποβολή της ταυτότητας κτιρίου γίνεται μέσα σε πέντε έτη από την ημερομηνία ισχύος του νόμου.
Η κατηγορία (ΙΙ) περιλαμβάνει όλα τα υπόλοιπα κτίρια, ανεξαρτήτως χρήσης.Για τα κτίρια της κατηγορίας (ΙΙ) η υποβολή της ταυτότητας γίνεται κατά τη μεταβίβαση του κτιρίου, οπότε και η σχετική δήλωση για την ταυτότητα προσαρτάται υποχρεωτικώς στο συμβόλαιο της μεταβίβασης της κυριότητας.
6. Τι γίνεται με αυτούς που δεν συμμορφώνονται;
Το Ηλεκτρονικό Μητρώο και τα κεντρικά υπολογιστικά συστήματα του Κτηματολογίου, της ΔΕΗ και της Γενικής Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ) διασυνδέονται μόνιμα για την παροχή αμοιβαίας δυνατότητας άμεσης πρόσβασης στα στοιχεία των ηλεκτρονικών αρχείων που τηρούν.Σε περίπτωση όπου από τους σχετικούς ελέγχους διασύνδεσης των ανωτέρω βάσεων δεδομένων προκύπτει ότι δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις και οι προθεσμίες αρχικής συμπλήρωσης, ενημέρωσης και περιοδικής συμπλήρωσης της ταυτότητας του κτιρίου, θα ενημερώνεται άμεσα η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης(ΥΔΟΜ) και το Τοπικό Παρατηρητήριο για τον έλεγχο και την καταγραφή τυχόν αυθαιρέτων κατασκευών.
Πέραν της διαπίστωσης αυθαιρέτων κατασκευών, για την παράλειψη συμπλήρωσης των στοιχείων της ταυτότητας του κτιρίου ή για την υποβολή ανακριβών ή λανθασμένων δηλώσεων των στοιχείων, επιβάλλεται πρόστιμο από τον Ειδικό Γραμματέα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας στον ιδιοκτήτη του ακινήτου. Το πρόστιμο μπορεί να ανέρχεται από 200 ευρώ μέχρι και το 10% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
7. Πόσο κοστίζει – προσφορά έκδοσης ηλεκτρονικής ταυτότητας
Το κόστος για τη συμπλήρωση της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου και έκδοσης του σχετικού πιστοποιητικού θα κυμαίνεται από ένα ελάχιστο ποσό της τάξης των500 ευρώ ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες, το μέγεθος, τις αναθεωρήσεις της άδειας κ.λπ., και ενδεχομένως να αυξάνεται κατά πολύ εάν το ακίνητο φέρει και πολεοδομικές παραβάσεις που να χρήζουν τακτοποίησης.
Περισσότερες λεπτομέρειες στην ειδική ιστοσελίδα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας: https://web.tee.gr/e-building/anakoinoseis/
Κώστας Κουρούνης
πολεοδόμος πολιτικός μηχανικός