Αντίστροφα μετρά η κλεψύδρα του προγράμματος «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» ύψους 850 εκατ. ευρώ, αφού σε περίπου έναν μήνα πρόκειται να βγει στον αέρα.
Ηδη, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ετοιμάζει τις επιμέρους λεπτομέρειες του οδηγού, ο οποίος εντός των επόμενων ημερών θα είναι έτοιμος, βάζοντας έτσι και το τελευταίο λιθαράκι για να επιδοτηθούν ενεργειακά χιλιάδες ιδιοκτήτες. Στα καινούργια χαρακτηριστικά, μεταξύ άλλων, είναι οι ενισχύσεις για φωτοβολταϊκά συστήματα στις στέγες των κατοικιών, συστήματα αποθήκευσης ενέργειας (μπαταρίες), έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενέργειας και φορτιστές ηλεκτρικών οχημάτων
«Το “Εξοικονομώ-Αυτονομώ” είναι μια “πράσινη” πολιτική με σημαντικά οφέλη για τα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τον κατασκευαστικό κλάδο και είναι προπομπός ακόμη μεγαλύτερων προγραμμάτων», σημείωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός ΠΕΝ, Κωστής Χατζηδάκης, στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής, επισημαίνοντας παράλληλα ότι είναι το μεγαλύτερο τέτοιου είδους πρόγραμμα που είχαμε ποτέ στον τομέα.
Παρότι υπάρχουν σημαντικές αλλαγές από όσα γνώριζαν μέχρι σήμερα οι ιδιοκτήτες στα αντίστοιχα προηγούμενα ενεργειακά προγράμματα, παραμένουν σε ισχύ οι επιδοτήσεις για θερμομόνωση, αντικατάσταση κουφωμάτων, χρήση ζεστού νερού από ηλιακούς θερμοσίφωνες και άλλα συστήματα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Το πρόγραμμα παρέχει υψηλές επιδοτήσεις, που μπορεί να φτάσουν ακόμη και στο 85% επί των δαπανών για συγκεκριμένες οικοδομικές και ηλεκτρομηχανολογικές παρεμβάσεις.
Επιπλέον, δίνει τη δυνατότητα συμμετοχής σχεδόν στο σύνολο των ιδιοκτητών κατοικιών, καθώς χαλαρώνουν κατά πολύ τα εισοδηματικά κριτήρια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το ότι μπορούν να υποβάλουν αιτήσεις ακόμη και οικογένειες με εισόδημα 120.000 ευρώ. Στο παιχνίδι, επίσης, μπαίνουν και οι πολυκατοικίες.
Στα… σημαντικά είναι και το ανώτατο ύψος των δαπανών που μπορεί να επιδοτηθεί, καθώς έχει αυξηθεί στις 50.000 από 25.000 ευρώ που ήταν στα προηγούμενα προγράμματα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον», ενώ δίνεται η δυνατότητα σε ιδιοκτήτη με περισσότερες από μία κατοικίες να υποβάλει παραπάνω αιτήσεις. Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων που μπορεί να χρηματοδοτηθεί ανέρχεται στις 100.000 ευρώ.
Στόχος του υπουργείου είναι μέχρι το 2030 να έχει αναβαθμιστεί ενεργειακά το 15% του κτιριακού αποθέματος της χώρας.
Δικαιούχοι είναι φυσικά πρόσωπα με εμπράγματο δικαίωμα (πλήρους κυριότητας/επικαρπίας/ψιλής κυριότητας) σε επιλέξιμη κατοικία και εφόσον πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια ενίσχυσης. Για νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος (ατομικό εισόδημα έως 10.000 ευρώ ή οικογενειακό ως 20.000 ευρώ) το βασικό ποσοστό επιχορήγησης είναι 65%, στο οποίο προστίθεται 10% ως «ρήτρα κορονοϊού» για τη διετία 2020-2021 και επιπλέον 10% για κτίρια χαμηλής ενεργειακής κατάταξης (Ζ/Η), εφόσον η κατοικία αναβαθμιστεί τουλάχιστον σε ενεργειακή κατηγορία Β. Για τις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης προστίθεται επιπλέον 10%, οπότε στις περιοχές αυτές η επιχορήγηση φθάνει μέχρι 95%.
Ταυτόχρονα, αλλάζει το σύστημα διαχείρισης του προγράμματος, καθώς η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων θα είναι διαρκώς ανοιχτή από το 2021 ή θα υπάρχουν τακτικοί κύκλοι ανά τρίμηνο.
Χρηστικά
Αναλυτικότερα, δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία. Η επιχορήγηση του προγράμματος θα δοθεί με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια του φορολογικού έτους 2019 (εκκαθαρισμένες δηλώσεις φορολογίας). Η επιλεξιμότητα των δαπανών του προγράμματος λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2023.
Οι επιλέξιμες κατοικίες
Επιλέξιμες κατοικίες είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία, καθώς και το μεμονωμένο διαμέρισμα. Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις: Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (Ε1) του προσώπου που τη χρησιμοποιεί. • Υφίσταται νόμιμα. • Εχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) που έχει εκδοθεί μετά την 26.11.2017 σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ. • Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι επιλέξιμες είναι οι παρεμβάσεις που πραγματοποιούνται μετά την έκδοση του πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας).
Οι παρεμβάσεις υποβάλλονται βάσει των συστάσεων του ενεργειακού επιθεωρητή και αφορούν στις ακόλουθες κατηγορίες:
1) Αντικατάσταση κουφωμάτων: Υποχρεωτική ανακύκλωση ή απόρριψη των υφιστάμενων κουφωμάτων σε νομίμως λειτουργούντες χώρους απόρριψης υλικών (αντικαθιστώ – ανακυκλώνω). Δυνατότητα αντικατάστασης υαλοπινάκων σε κτίρια προστατευόμενα ή ιστορικής αξίας ή ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής.
2) Τοποθέτηση/αντικατάσταση θερμοκάλυψης κελύφους.
3) Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης – ψύξης: Επιλέξιμη παρέμβαση θεωρείται και η αποξήλωση καυστήρων πετρελαίου και των σχετικών δεξαμενών. Καταργείται η επιλεξιμότητα για καυστήρες πετρελαίου. Καταργείται η επιλεξιμότητα για ενεργειακά τζάκια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
4) Σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση ΑΠΕ: Υποχρεωτική εγκατάσταση για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει εγκατεστημένο σύστημα ΖΝΧ.
5) Παρεμβάσεις ενεργειακής αυτονομίας:
- i) Συστήματα ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ. Επιλέξιμα μόνο εφόσον η κατοικία αναβαθμίζεται, με τις κύριες παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, σε ενεργειακή κατηγορία τουλάχιστον Β+. Επιλέξιμη παρέμβαση αποτελεί η εγκατάσταση φ/β σταθμού μόνο για την κάλυψη της ζήτησης (net metering).
- ii) Συστήματα αποθήκευσης. Επιλέξιμη μόνο ως συμπληρωματική παρέμβαση στην εγκατάσταση νέου φωτοβολταϊκού σταθμού.
6) Υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων: CE πιστοποιημένες. Επιλέξιμες μόνο οι συσκευές που είναι κατάλληλες, βάσει προτύπων ΕΛΟΤ ΕΝ, και προορίζονται για φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων σε οικιακό περιβάλλον.
7) Παρεμβάσεις έξυπνων συστημάτων (Smart Home): Ψηφιακά συστήματα και τεχνολογίες που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ενέργειας:
- i) Εξυπνου φωτισμού (π.χ. έξυπνες πρίζες, φωτισμός χαμηλής κατανάλωσης LED).
- ii) Εξυπνης διαχείρισης του συστήματος θέρμανσης/ψύξης (π.χ. έξυπνοι θερμοστάτες).
iii) Απομακρυσμένου ελέγχου (π.χ. έξυπνοι αισθητήρες διαρροής, υγρασίας κ.λπ.).
8) Λοιπές επιλέξιμες κοινόχρηστες παρεμβάσεις (πολυκατοικίες):
- i) Αναβάθμιση ανελκυστήρα. Επιλέξιμες μόνο οι παρεμβάσεις που απαιτούνται για την πιστοποίηση ανελκυστήρων (ΚΥΑ 28425/2008) και η υποχρεωτική εγκατάσταση inverter στους ανελκυστήρες προκειμένου να επιτυγχάνεται μείωση του ενεργειακού τους αποτυπώματος δίχως να επηρεάζονται η ασφάλεια και η λειτουργικότητά τους.
- ii) Αναβάθμιση συστήματος φωτισμού. Αντικατάσταση λαμπτήρων με χαμηλής κατανάλωσης (π.χ. LED). Αντικατάσταση του συστήματος χρονισμού με έξυπνο σύστημα διαχείρισης, αναλόγως χρονικής στιγμής (ημέρα/νύχτα), φωτεινότητας, σημείο εισόδου/εξόδου κ.ά.
Αντικατάσταση του κυκλώματος ενεργοποίησης με αυτοματισμό με αισθητήρες κίνησης.
Τι προβλέπεται ειδικά για τις πολυκατοικίες
Για πολυκατοικίες διακρίνονται δύο περιπτώσεις για παρεμβάσεις και στα διαμερίσματα ή μόνο στους κοινόχρηστους χώρους:
» Αίτηση Τύπου Α
- Υποβάλλεται από τον εκπρόσωπο της πολυκατοικίας και συνδέεται με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων που περιλαμβάνουν μη κοινόχρηστες ενεργειακές παρεμβάσεις αναβάθμισης αυτών.
- Η πολυκατοικία πρέπει να έχει εκδώσει Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) και να έχει αριθμό τραπεζικού λογαριασμού.
Απόφαση Γενικής Συνέλευσης, υποβολή αίτησης από εκπρόσωπο, καθώς και επιμέρους αιτήσεις από τους ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων.
- Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης που αφορά συνολικά στο τμήμα του κτιρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία.
» Αίτηση Τύπου Β
- Υποβάλλεται από τον εκπρόσωπο και περιλαμβάνει μόνον αυτοτελείς παρεμβάσεις αναβάθμισης των κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικίας, χωρίς, δηλαδή, να συμπεριλαμβάνονται παρεμβάσεις στα διαμερίσματα.
- Η πολυκατοικία πρέπει να έχει εκδώσει Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) και να έχει αριθμό τραπεζικού λογαριασμού. Επίσης, απαιτούνται απόφαση Γενικής Συνέλευσης και υποβολή αίτησης από εκπρόσωπο, καθώς και Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης που αφορά συνολικά στο τμήμα του κτιρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία.
- Για τις αιτήσεις πολυκατοικίας Τύπου Α και Τύπου Β θα παρέχεται ενιαίο ποσοστό ενίσχυσης 60% ανεξαρτήτως εισοδήματος (συν 10% σαν «ρήτρα κορoνοϊού» και 10% για τις λιγνιτικές περιοχές) προκειμένου να διευκολυνθεί η υποβολή αιτήσεων. Για τις αιτήσεις πολυκατοικίας τύπου Α προστίθεται επιπλέον (10%) στο βασικό ποσοστό επιχορήγησης, εφόσον επιτευχθεί αναβάθμιση σε Β’ ενεργειακή κατηγορία.
Ενδεικτικές ημερομηνίες για αιτήσεις ανά περιφέρεια
» Κρήτης, Β. Αιγαίου, Ν. Αιγαίου: 02.11.2020 »
Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης: 04.11.2020 »
Δυτικής Μακεδονίας: 09.11.2020 »
Κεντρικής Μακεδονίας: 11.11.2020 »
Θεσσαλίας: 16.11.2020 »
Ηπείρου, Ιονίων Νήσων: 18.11.2020 »
Αττικής: 23.11.2020 »
Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου: 26.11.2020 »
Δυτικής Ελλάδας: 30.11.2020 »
Πολυκατοικίες: 03.12.2020.
Πηγή: eleftherostypos.gr