Συνέντευξη στον Αχιλλέα Ροδίτη και στην εφημερίδα “ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ“, παραχώρησε ο συνδημότης μας Αλέξανδρος Κωστόπουλος, πατέρας του Αντιδημάρχου Οικονομικών, Τίμου Κωστόπουλου. Θέμα ήταν η οικονομία με τα μάτια ενός Αχαιού.
Ο Αλέξανδρος Κωστόπουλος, γνήσιος Αχαιός, έχει διανύσει μια διαδρομή ζωής που μοιάζει βγαλμένη από τα σπλάχνα κλασικών ιστοριών Ελληνόπουλων που ξεκίνησαν από το μηδέν για να πετύχουν το μέγιστο, μέσα από σκληρή δουλειά και αγώνα. Κρατά στα χέρια του το τιμόνι του Συνδέσμου Οικονομικών Διευθυντών Ελλάδος, έχοντας να επιδείξει επιτυχίες στο διάβα πολλών ετών, μέσα από διευθυντικές θέσεις μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων και οργανισμών. Γεννημένος στις Πόρτες Αχαΐας, φοίτησε στο 3ο Γυμνάσιο Πατρών. Εισήχθη στην ΑΣΟΕΕ και σπούδασε στο Οικονομικό τμήμα της Νομικής Αθηνών. Ιδρυσε τον ΣΕΟΔΙ, διετέλεσε μέλος της Επιτροπής του υπουργείου Οικονομικών και σύμβουλος στο υπουργείο Ανάπτυξης, έχει δημοσιεύσει οικονομικές μελέτες σε παγκόσμιας εμβέλειας επιστημονικά περιοδικά, εκπροσωπεί επενδυτικά κεφάλαια ξένων funds στην Ελλάδα και είναι συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο «Πορεία Εθνικής Ευθύνης». Παρά τη διαδρομή του, δεν γύρισε την πλάτη στην ιδιαίτερη πατρίδα του.
κ. Κωστόπουλε, σε παλαιότερη παρέμβασή σας είχατε χαρακτηρίσει την κρίση ως «οικονομικό Αρμαγεδδώνα», που θα άφηνε πληγές στο σώμα της κοινωνίας καθορίζοντας για πολλά χρόνια το μέλλον της χώρας. Σήμερα ποια είναι η εκτίμησή σας;
Στην αρχή και διαρκούσης της κρίσης, εκπροσωπώντας τον Σύνδεσμο Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών, είχα επισημάνει δια του Τύπου τον Αρμαγεδδώνα που επρόκειτο να πλήξει τη χώρα μας, προτείνοντας μάλιστα συγκεκριμένα μέτρα. Αλλά δυστυχώς σε μη ‘ευήκοα ώτα’, όπως άλλωστε συμβαίνει συνήθως. Η προσπάθεια πρέπει να εστιαστεί σε τρεις κυρίως προσανατολισμούς. Τη γραφειοκρατία, τη διαφθορά και την παραοικονομία, που αποτελούν το τρίπτυχο της αθλιότητας της ελληνικής πραγματικότητας και τα συγκοινωνούντα δοχεία της παρακμής που οδήγησαν τα χώρα στην οικονομική εξαθλίωση. Πρέπει επί τέλους να αντικατασταθεί το μοντέλο της κρατικοδίαιτης οικονομίας. Πάνω απ’ όλα, πρέπει να πνεύσει άνεμος επαναστατικής αλλαγής σε όλες τις λειτουργίες της πολιτείας που θα κατεδαφίσει ότι σάπιο και αμαρτωλό έχει χτιστεί τα τελευταία σαράντα χρόνια. Η χώρα μας εξήλθε βαθιά πληγωμένη από τον οικονομικό Αρμαγεδδώνα. Φτωχοποιήθηκε μεγάλο μέρος του πληθυσμού, αφού το εθνικό μας εισόδημα μειώθηκε κατά 25%, χιλιάδες επιχειρήσεων έκλεισαν, η ανεργία κατέγραψε ένα εκατομμύριο ανέργους. Θα απαιτηθεί τουλάχιστον μια δεκαετία να επανέλθουμε στα επίπεδα του 2008. Και αυτό συνέβη διότι η κρίση αντιμετωπίστηκε με όρους κομματικής ιδιοτέλειας. Η σημερινή κυβέρνηση ευρίσκεται πράγματι στη σωστή κατεύθυνση, η οικονομία έχει τροχοδρομηθεί στη σωστή δημοσιονομική τροχιά, στοχεύοντας σε σωστά αναπτυξιακά και θεσμικά μέτρα. Οι πρόσφατες νομοθετικές πρωτοβουλίες σηματοδοτούν την αρχή μιας νέας πορείας , όμως η ευόδωσή τους απαιτεί πολύ δρόμο ακόμη. Εάν γίνουν εγκαίρως οι μεγάλες θεσμικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, που είναι απολύτως απαραίτητες, τότε, ναι, είμαστε στη σωστή κατεύθυνση. Ομως, το πρόβλημα της χώρας δεν είναι η διαχείριση των προβλημάτων, τα οποία άλλωστε είναι γνωστά. Το πρόβλημά μας είναι η απόφαση και το θάρρος της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων από την πλευρά της πολιτείας, που είναι η δημόσια διοίκηση, η γραφειοκρατία, η απονομή της δικαιοσύνης, η παιδεία, η δημόσια ασφάλεια. Αν δεν αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα αυτά, η χώρα είναι καταδικασμένη να παλινδρομεί μεταξύ των ‘φαύλων κύκλων πενίας’ και της διαρκούς παρακμής.
Ποια είναι τα μηνύματα που λαμβάνετε από την αγορά και από τα μέλη σας, του Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών;
Στην αγορά αρχίζει να ανατέλλει ήλιος αισιοδοξίας, αλλά αυτή η αισιοδοξία δεν θα φανεί στην πράξη χωρίς τις απολύτως απαραίτητες μεταρρυθμίσεις όπως προανέφερα, την ευθύνη των οποίων έχει το πολιτικό σύστημα. Οι επιχειρήσεις κατέβαλλαν όσο κόστος τους αναλογούσε, πλήρωσαν το μερίδιο ευθύνης των. Στους παραγωγικούς κλάδους έχουν επιβιώσει μόνον οι θεμελιωδώς κερδοφόρες επιχειρήσεις, αλλά δεν θα υπάρξει ταχεία ανάπτυξη αν δεν στηριχθούν από την Πολιτεία και από το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Για να ευδοκιμήσει η επιχειρηματικότητα στη χώρα μας, εννοείται ότι πρέπει να συντρέξουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, που συμπυκνώνεται στη λέξη οικονομικό περιβάλλον και αυτό είναι η πολιτική σταθερότητα, το σταθερό φορολογικό καθεστώς, χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές, πάταξη της γραφειοκρατίας και της διαφθοράς, συμπαράσταση της πολιτείας προς τον επιχειρηματία, κ.λπ.
Οι επενδύσεις είναι το μεγάλο στοίχημα. Το έδαφος υπάρχει;
Οι επενδύσεις είναι η μαγική λέξη για την ανάπτυξη και το στοίχημα που πρέπει να πετύχει η κυβέρνηση. Οι αναγνώστες σας να είναι βέβαιοι ότι οι επενδύσεις θα έρθουν όταν το θεσμικό πλαίσιο, η ίδια η πολιτεία, αποκαταστήσει τους ορθούς κανόνες του παιχνιδιού και θεσπίσει το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς, ενθαρρύνοντας την επιχειρηματικότητα. Για να αποφασίσουν οι επενδυτές να βάλουν τα χρήματά τους στην ελληνική αγορά, πρέπει να εξασφαλιστεί μια σειρά μεταρρυθμιστικών μέτρων, που θα αφορούν:
> Το φορολογικό σύστημα, που πρέπει να αναμορφωθεί, ώστε να είναι απλό και δίκαιο, να λειτουργεί κατά τρόπο ώστε να αποθαρρύνει τη φοροδιαφυγή.
> Το ασφαλιστικό σύστημα, επίσης, πρέπει να πάψει να αποτελεί παράγοντα υψηλού κόστους για τις επιχειρήσεις, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητά τους. Πρέπει να περάσουμε σε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα, οι κοινωνικές συνθήκες (δημογραφικό) έχουν καταστήσει το υφιστάμενο ανταποδοτικό σύστημα μη ορθολογική επιλογή.
> Πρέπει επιτέλους να αποκατασταθεί το χρηματοπιστωτικό σύστημα με την αναμενόμενη εξυγίανση των τραπεζών, ώστε να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση των επιχειρήσω που αποτελεί τον αιμοδότη της οικονομίας μας. Φυσικά, δεν πρέπει να επαναληφθεί το λάθος της περιόδου 1990-2008 που χρηματοδοτήθηκε η κατανάλωση, δηλαδή οι εισαγωγές και όχι η παραγωγή.
Το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο γίνεται ελκυστικό ή έχει δρόμο ακόμα;
Ο καινούριος αναπτυξιακός νόμος είναι γεγονός ότι βελτίωσε τον προηγούμενο κυρίως στο ζήτημα των αδειοδοτήσεων. Ομως , το πρόβλημα βρίσκεται στα χρονίζοντα προβλήματα του θεσμικού μας πλαισίου , κατά συνέπεια αν με ρωτάτε για άμεσες ξένες επενδύσεις η απάντηση είναι ότι το πλαίσιο δεν είναι όσο ελκυστικό θα έπρεπε. Ένα βασικό πρόβλημα που πρέπει να επιλυθεί είναι η ταχύτητα απονομής της Δικαιοσύνης. Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες βιώνουμε μια κατάσταση που συνιστά σχεδόν αρνησιδικία. Θέματα επιχειρηματικού ενδιαφέροντος δεν μπορούν να χρονίζουν, είτε αφορούν την αδειοδότηση των επενδύσεων, είτε επιχειρηματικές διαφορές, είτε εκκαθάριση χρεωκοπημένων επιχειρήσεων. Επίσης, παρόμοιο ζήτημα είναι η πολυνομία και η έλλειψη σταθερότητας του νομικού μας πλαισίου. Το νομικό μας πλαίσιο διακρίνεται για την μεταβλητότητα και ασάφεια, με αποτέλεσμα η ερμηνεία τους καταλήγει στα δικαστήρια! Τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια, δεν θα μας προτιμήσουν αν δεν πληρούμε τις στοιχειώδεις προδιαγραφές ανεπτυγμένων χωρών. Ομως, αυτό που αποτελεί σοβαρό αντικίνητρο για την ανάπτυξη και το είχα επισημάνει σε δημοσιεύσεις μου, είναι η γραφειοκρατία, η διαφθορά και η παραοικονομία, που αποτελούν τα συγκοινωνούντα δοχεία της αθλιότητας της ελληνικής πραγματικότητας.
Άραγε, όταν μιλάμε για επενδύσεις εννοούμε αυτές που θα συνεισφέρουν στην καλυτέρευση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών (ικανοποιητικοί μισθοί, εισοδήματα, κυκλοφορία χρήματος) ή που απλά θα περιοριστούν στην εξασφάλιση εταιρικού κέρδους με χαμηλό εργατικό κόστος;
Η ενίσχυση των επενδύσεων, συμβάλλει στην αύξηση του εθνικού εισοδήματος και κατά συνέπεια στην βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών. Όμως είναι χρέος της πολιτείας δια της αναπτυξιακής νομοθεσίας, να θεσπίσει κίνητρα (φορολογικά, επιδότηση της απασχόλησης, κ.λπ.), για την ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εντάσεως εργασίας, δηλαδή αύξησης της απασχόλησης, κάτι που αποτελεί ζήτημα υψίστης προτεραιότητας για τη χώρα μας, αφού η κρίση δημιούργησε ένα εκατομμύριο ανέργους, κυρίως νέους. Η Πολιτεία πρέπει να στοχεύσει επίσης στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας εκείνης που βασίζεται σε υγιείς επιχειρήσεις, η κερδοφορία των οποίων προέρχεται από την υψηλή ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών τους, πράγμα που θα συμβάλλει στην βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και κατά συνέπεια στην αύξηση της απασχόλησης και την αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών.
Σε πιο προσωπικό επίπεδο και μιας και κατάγεστε από την Αχαΐα, κατά πόσο διατηρείτε δεσμούς με την Πάτρα και τι μηνύματα λαμβάνετε για την εδώ οικονομική πραγματικότητα;
Γεννήθηκα στις Πόρτες, αλλά η πόλη της ζωής μου είναι η Πάτρα, αφού η Πάτρα ήταν το περιβάλλον εκείνο που διαμόρφωσε την προσωπικότητά μου, δηλαδή ήταν η κουλτούρα της, το 3ο Γυμνάσιο στο οποίο φοίτησα, ο κόσμος της, ο πολιτισμός της, η ιστορία της. Στη σκέψη και στην καρδιά μου έχουν καταχωρισθεί ανεξίτηλα, το άρωμα των λουλουδιών της, ο ήχος του ραδιοφώνου της Κυριακής που έλουζε με μουσικές πανδαισίες τις γειτονιές της, οι χαρούμενες φωνές στο διάλειμμα του 3ου Γυμνασίου, το ηλιοβασίλεμα στα νερά του Πατραϊκού, οι περίπατοι στις μυροβόλες γειτονιές της, η μοναδική ομορφιά της. Ολα αυτά αποτελούν σημαντικό μέρος της ζωής μου, και συντηρούν τις ωραιότερες αναμνήσεις μου. Η Πάτρα, όπως είχα την τιμή να δηλώσω σε μια τηλεοπτική συνέντευξη που εσείς μου παραχωρήσατε παλαιότερα, παραμένει πάντα η Ιθάκη μου και ονειρεύομαι να περπατήσω και πάλι στις ίδιες γειτονιές, να ξαναγευθώ το άρωμά της, να ξαναζήσω τις ίδιες στιγμές. Επισκέπτομαι συχνά την Πάτρα γιατί αισθάνομαι ότι εκεί αναβαπτίζομαι στις πηγές μου, εκεί ξαναβρίσκω την ταυτότητά μου, που γαλουχήθηκε με τα νάματα του πολιτισμού και των ηθικών αξιών της πόλης αυτής. Επισκέπτομαι καθημερινά τις ιστοσελίδες της Πάτρας και έτσι αισθάνομαι ότι ζω τον παλμό της, ότι σύμφωνα με την ομηρική ρήση, είναι σαν ατενίζω τον «καπνόν ανωθρώσκοντα» της αγαπημένης μου πόλης.
Θέλετε να μου πείτε μία ανάμνηση από την Πάτρα του χθες, που κρατήσατε για πάντα στη μνήμη σας;
Στη μνήμη και στην καρδιά μου παραμένουν ανεξίτηλες όλες οι στιγμές που έζησα εκεί και είναι πολλά τα περιστατικά που παρέμειναν ζωντανά. Ενα από αυτά σχετίζεται με τον καθηγητή μου τον αείμνηστο Ανδρέα Αντωνόπουλο, ο οποίος στη διαδικασία της βαθμολόγησης της τάξης, αναφερόμενος σε μένα είχε αναφέρει μεταξύ άλλων: «Εσύ Κωστόπουλε βαδίζεις θετικά και σε συμβουλεύω να συνεχίσεις έτσι. Εκτός από καλός μαθητής, ο Κωστόπουλος διακρίνεται και για το ήθος του, είναι πάντα σοβαρός και αξιοπρεπής Γι’ αυτό, από σήμερα ορίζω τον Κωστόπουλο επιμελητή της τάξης». Τα λόγια αυτά του εξαίρετου αυτού καθηγητή, αποτελούν παρακαταθήκη για τη μετέπειτα πορεία μου, αφού πάντα με ακολουθούν και με προτρέπουν να είμαι συνεπής με τα λόγια του καθηγητή μου και με δίδαξαν ότι οι ηθικές αξίες ουδέποτε εκπίπτουν.
Πιστεύετε ότι μια περιοχή, σαν τη δική μας, θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα πιο ελπιδοφόρο τοπικό περιβάλλον από άποψη ανάπτυξης και επιχειρηματικότητας; Και αν ναι, βαδίζοντας σε ποιες κατευθύνσεις;
Η Πάτρα πρέπει να αξιοποιήσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, που είναι η γεωγραφική της θέση, είναι η πύλη της Ελλάδος προς τη δύση, αλλά και τα τοπικά εδαφικά της πλεονεκτήματα, αφού τα κλιματολογικά και εδαφικά της χαρακτηριστικά ευνοούν την καλλιέργεια μεγάλης ποικιλίας γεωργικών προϊόντων υψηλής ποιότητας. Οι αρχαιολογικοί της θησαυροί, αλλά και τα σημαντικά της αξιοθέατα, προσφέρουν, δυνατότητες σημαντικής τουριστικής ανάπτυξης. Το Πανεπιστήμιο της πόλης μας, με την πρωτοποριακή τεχνολογία του και το αξιόλογο επιστημονικό του δυναμικό, προσφέρουν μοναδικές προϋποθέσεις ανάπτυξης υψηλής τεχνολογίας. Ολα αυτά όμως προϋποθέτουν την κρατική στήριξη, η οποία δυστυχώς απουσιάζει. Γι’ αυτό, οι τοπικοί παράγοντες, θεσμικοί και ιδιωτικοί, πρέπει να κινητοποιηθούν σε μια κοινή προσπάθεια αξιοποίησης των πλεονεκτημάτων του νομού μας. Η Αχαΐα πρέπει να εστιάσει σε δραστηριότητες υψηλής προστιθεμένης αξίας. Αυτή είναι η κατεύθυνση για την περιοχή μας. Η συνδυασμένη αξιοποίηση όλων των παραγωγικών πόρων του νομού, αλλά και της στρατηγικής της θέσεως, θα αυξήσει την προστιθεμένη αξία των τοπικώς παραγομένων προϊόντων άρα και το εισόδημα επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων.
