Δ.Ε.Β.Σ.Α.Π., ΚΟΙ.Κ.Ε.Δ.Α.Π., οι άνεμοι που «πήραν και σήκωσαν» το δήμο και 17 δημότες (DOC)

Γράφει η Λένα Μαρκή

Ορισμένες φορές το ελληνικό δημόσιο είναι τόσο δύσκαμπτο που χρειάζονται χρόνια για να ολοκληρωθεί μια διαδικασία. Και δεν θα υπήρχε πρόβλημα, εάν αυτό δεν επηρέαζε αρνητικά τη ζωή ορισμένων ανθρώπων. Κάτι τέτοιο συνέβη στο Δήμο Αγίας Παρασκευής, όταν μια καταγγελία για διενέργεια διαχειριστικού ελέγχου σε δημοτική επιχείρηση, οδήγησε περίπου 10 χρόνια μετά 17 ανθρώπους να περάσουν «μαύρα» Χριστούγεννα και πολύ καιρό αργότερα να μην γνωρίζουν που θα καταλήξει.

Για να πάρουμε τα γεγονότα από την αρχή. Στις 16-6-2011 με την υπ. αρ. 22833 καταγγελία ο τότε δήμαρχος Βασίλης Ζορμπάς ζητά από το Ελεγκτικό Συνέδριο διενέργεια  διαχειριστικού ελέγχου στο Δήμο και στα Νομικά Πρόσωπα για τα οικ. έτη 2009-2010. Αναφέρει δε «αποχρώσες ενδείξεις κακοδιαχείρισης». Στα Νομικά Πρόσωπα περιλαμβάνεται η πρώην Δημοτική Επιχείρηση Βρεφονηπιακών Σταθμών Αγίας Παρασκευής (Δ.Ε.Β.Σ.Α.Π.) που ιδρύθηκε το 1997 και το 2009 μετατράπηκε στην ΚΟΙ.Κ.Ε.Δ.Α.Π., δηλαδή στην Κοινωφελή Κοινωνική Επιχείρηση Δήμου Αγίας Παρασκευής. Όπως ήταν αναμενόμενο και οι δύο δημοτικές επιχειρήσεις ελέγχθηκαν αυτοτελώς.

Στις 18-12-2019 φτάνει στο Δήμο το Φύλλο Μεταβολών & Ελλείψεων (ΦΜΕ) της 6ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου όπου ρητά αναφέρει ότι «Για τον ΟΑΔΑΠ και την ΚΟΙΚΕΔΑΠ διαπιστώθηκε η ύπαρξη οφειλής ποσού 1.200.000€ από ανεξόφλητα τιμολόγια παρελθόντων ετών και μη πληρωμή μισθοδοσίας των υπαλλήλων για μεγάλο χρονικό διάστημα, μολονότι τα ανωτέρω επιχορηγούνταν από το Δήμο με συνολικό ποσό 1.500.000€ ετησίως». Και καταλογίζει σε έκαστο από τους 17 συμμετέχοντες στο διοικητικό συμβούλιο της δημοτικής επιχείρησης ΚΟΙΚΕΔΑΠ το ποσό των 70.500 € περίπου!

Πολλά τα ερωτήματα που γεννιόνται, ορισμένα απαντήθηκαν μέσα από το ΦΜΕ, αλλά δημιουργήθηκαν και καινούργια από όσα διαβάσαμε.

Πως φτάσαμε ως εδώ;

Όπως αναφέρεται στο έγγραφο της Επιτρόπου για τη διενέργεια του ελέγχου ζητήθηκαν στοιχεία από τις υπηρεσίες του Δήμου. Μετά από επανειλημμένες έγγραφες οχλήσεις προς τις αρμόδιες υπηρεσίες για την αποστολή των απολογιστικών στοιχείων της προς έλεγχο επιχείρησης, μέρος αυτών διαβιβάστηκε στις 8/8/2018 με το αρ. πρ. 20487 έγγραφο. Στις 13/6/2019 εγγράφως ζητήθηκε το σύνολο των απολογιστικών στοιχείων, συμπληρωματικά στοιχεία και διευκρινίσεις σε θέματα που προέκυψαν κατά τον έλεγχο.

Έγινε δε γνωστό ότι σε περίπτωση ΜΗ υποβολής θα κινηθεί διαδικασία καταλογισμού των υπολόγων.

Στις 18/9/2019 και 1/10/2019 γίνεται έγγραφη υπενθύμιση προς το Δήμο. Αποτέλεσμα στις 16/10/2019 με το έγγραφο αρ. πρ. 28547 ο Δήμαρχος Βασίλης Ζορμπάς αποστέλλει συμπληρωματικά στοιχεία. Στη συνέχεια το θέμα έρχεται στο δημοτικό συμβούλιο όπου οι υπόλογοι κατά την Επίτροπο ζητούν απαντήσεις, αλλά και βοήθεια για να δικαιωθούν και να ηρεμήσουν. Εκεί αναφέρεται από τον ίδιο τον Δήμαρχο ότι ο ΟΑΔΑΠ (ο τότε αθλητικός Οργανισμός) ελέγχθηκε και δεν του καταλογίστηκε τίποτα. Η αναστάτωση στο δήμο και στους χώρους του δημαρχιακού Μεγάρου είναι πλέον έκδηλη.

Τι γράφει όμως το Φύλλο Μεταβολών & Ελλείψεων;

Ενδεικτικά θα αναφέρουμε τα πιο σημαντικά σημεία κατά την άποψή μας.

Για το ελεγχθέν οικ. έτος 2009 διαπιστώθηκε:

• ότι τα έτη ύπαρξης της Δ.Ε.Β.Σ.Α.Π. και μετέπειτα ΚΟΙ.Κ.Ε.Δ.Α.Π. στο Δήμο λειτουργούσαν παράλληλα ΝΠΔΔ με ταυτόσημους σκοπούς, συγκεκριμένα: Το Κέντρο Παιδιού Δήμου Αγίας Παρασκευής, ο Παιδικός Σταθμός (πρώην ΙΒΣΑ), το Κέντρο Ανοικτής Προστασίας Ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ), το Πνευματικό Κέντρο και τα Δημοτικά Ιατρεία. Επομένως δεν προκύπτουν λόγοι που να επέβαλαν τη σύσταση ενός ΝΠΙΔ (Δ.Ε.Β.Σ.Α.Π.) όταν για τους ίδιους σκοπούς υπήρχαν ΝΠΔΔ. Ομοίως και η ΚΟΙ.Κ.Ε.Δ.Α.Π.  είχε ταυτόσημους σκοπούς με την προ υπάρχουσα  ΚΟΙ.Π.Ε.Δ.Α.Π., δηλαδή την Κοινωφελή Πολιτιστική Επιχείρηση Δήμου Αγίας Παρασκευής.
• Στη Δ.Ε.Β.Σ.Α.Π. κατά το ελεγχόμενο έτος 2009 λειτουργούσε παιδικός σταθμός, που μετά τις τροποποιήσεις στη συστατική της πράξη περιελάμβανε πρόγραμμα βοήθειας στο σπίτι, σίτιση ηλικιωμένων, κέντρο δημιουργικής απασχόλησης, πρόγραμμα ΑΜΕΑ και ποικίλες προγραμματικές συμβάσεις. Οι δράσεις αυτές αποτελούν αντικείμενα καταφανώς ετερόκλητα μεταξύ τους με αποδέκτες άτομα όλων των ηλικιών και για τις οποίες δεν εστάλησαν τα σχετικά παραστατικά.
• Ο προϋπολογισμός το 2009 ήταν του ποσού των 902.600€ έσοδα-έξοδα. Σύμφωνα με αυτόν ο παιδικός σταθμός είχε έσοδα 359.400€ και λειτουργικά έξοδα 712.000€ (μισθοδοσίες, εργοδοτικές εισφορές, αμοιβές τρίτων, κλπ). Όπως αναφέρεται, δεν προσκομίστηκαν ονομαστικά παραστατικά στοιχεία και αποδείξεις παροχής υπηρεσιών για τους αποδέκτες των υπηρεσιών.
• Δεν προέκυψε που στεγάζονταν τα γραφεία, ο παιδικός σταθμός, ο χώρος που υλοποιούνταν τα προγράμματα και τα μισθωτήρια συμβόλαια των μισθωμένων χώρων.
• Δεν εστάλη η άδεια ίδρυσης και λειτουργίας για την Δ.Ε.Β.Σ.Α.Π. και μετέπειτα την ΚΟΙ.Κ.Ε.Δ.Α.Π., ούτε κανένας κανονισμός λειτουργίας τους. Ούτε Οργανισμός ή Οργανόγραμμα, οπότε δεν προέκυψε το σύνολο του προσωπικού που απασχολούνταν το οικ. έτος 2009. Επίσης στις μισθολογικές καταστάσεις των υπαλλήλων δεν αναγράφονταν στοιχεία, όπως μισθολογικά κλιμάκια, κρατήσεις για φόρους και ταμεία, ούτε απόδοση φόρων.
• Σύμφωνα με τον υποβληθέντα προϋπολογισμό 2009 για την υλοποίηση των προγραμμάτων ο Δήμος και τα ΝΠΔΔ συμμετείχαν σε προγραμματικές συμβάσεις της Δ.Ε.Β.Σ.Α.Π., όπου ο Δήμος παγίως παρείχε τη χρηματοδότηση κατά παράβαση του άρθρου 277, παρ. 8, του π.δ. 410/1995. Τα ΝΠΔΔ συμμετείχαν παρόλο που μπορούσαν αυτοτελώς να αναλάβουν το συγκεκριμένο έργο. Δεν προσκομίστηκαν οι απαιτούμενοι φάκελοι των προγραμματικών συμβάσεων που είχε υποχρέωση η επιχείρηση να τηρεί.
• Σύμφωνα με το άρθρο 277, του π.δ. 410/1995 η διαχείριση των επιχειρήσεων γίνεται με ιδιαίτερο προϋπολογισμό εσόδων-εξόδων και είναι ανεξάρτητη από τη δημοτική διαχείριση. Το ίδιο και η ταμιακή τους υπηρεσία είναι ανεξάρτητη από τη δημοτική. Παρά ταύτα με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου λόγω αδυναμίας της Δ.Ε.Β.Σ.Α.Π. να καταθέσει το ποσό των 14.199,09€ για την εξασφάλιση εγγυητικών επιστολών για τη συμμετοχή σε 3 προγράμματα «Βοήθεια στο σπίτι», εγγυήθηκε ο Δήμος στην τράπεζα EUROBANK. Δεν προκύπτει βάσει ποιας διάταξης νόμου μεσολάβησε ο Δήμος για παροχή οικονομικής εγγύησης. Ούτε για τα προγράμματα αυτά προσκομίστηκαν οι αντίστοιχοι φάκελοι.
• Κατά τη σύσταση της Δ.Ε.Β.Σ.Α.Π. το 1997 ο Δήμος διέθεσε κεφάλαιο ποσού 12.000.000δρχ. (35.216,43€). Στην μετατροπή σε ΚΟΙ.Κ.Ε.Δ.Α.Π. αναφέρεται το ποσό των 50.000€ που κατέβαλε ο Δήμος το 2009, χωρίς να γίνεται αναφορά στο προηγούμενο κεφάλαιο (σύνολο 85.216,43€). Το ίδιο και στον ισολογισμό του 2009 αναφέρεται μόνο το ποσό των 50.000€.
• Δεν προσκομίστηκαν λοιπά παραστατικά οικονομικής, λογιστικής και διαχειριστικής φύσεως.
• Δεν προσκομίστηκαν αιτιολογικά και έγγραφα παραστατικά που να δικαιολογούν την δαπάνη των 902.600€ του προϋπολογισμού 2009 παρόλο που αυτός εγκρίθηκε από το Δ.Σ. της Δ.Ε.Β.Σ.Α.Π. και το Δημοτικό Συμβούλιο.
• Αδικαιολόγητες παραμένουν: 270.132,29 € ανεξόφλητες οφειλές που αφορούν πάγια έξοδα (μισθοδοσία, φόρους) και 35.216,43€ το αρχικό κεφάλαιο που αποσιωπήθηκε κατά τη μετατροπή σε ΚΟΙ.Κ.Ε.Δ.Α.Π.. Οπότε μαζί με τον προϋπολογισμό του 2009, 902.600€ δημιουργείται έλλειμμα για το οικ. έτος 2009 συνολικού ποσού 1.207.948,72€. Για το ποσό αυτό κρίνονται από την Επίτροπο υπόχρεοι τα τακτικά μέλη του Δ.Σ. της επιχείρησης για το έτος εκείνο, δηλαδή οι 17 συνδημότες μας που καλούνται να πληρώσουν το ποσό στο ταμείο του Δήμου Αγίας Παρασκευής και να αποσταλούν τα Γραμμάτια Είσπραξης στην Υπηρεσία της Επιτρόπου.

Αυτά τα στοιχεία και αρκετά ακόμη αναφέρονται αναλυτικά στο 25σέλιδο ΦΜΕ που δημοσιεύεται στη συνέχεια (αφαιρέθηκε η σελίδα 24 που περιέχει τα ονόματα των 17 υπολόγων για ευνόητους λόγους).

Μεγάλο βάρος ρίχνει το ΦΜΕ σε υπάλληλο της επιχείρησης (και τώρα του δήμου) που ασκούσε χρέη λογιστή και μάλιστα η οποία κατονομάστηκε από το δημοτικό σύμβουλο κ. Παπαμιχαήλ κατά την τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου για το 2019.

Μερικά ερωτήματα που δημιουργούνται

1. Όπως έγινε γνωστό πολλά από αυτά τα στοιχεία υπάρχουν και εστάλησαν στις 16 Οκτωβρίου 2019 και αναζητούνται τα υπόλοιπα. (Φυσικά δεν έχουμε εικόνα τι ακριβώς έχει αποσταλεί έως τώρα). Γιατί όμως δεν είχαν προσκομιστεί από την αρχή του ελέγχου; Είναι υπόλογος μόνο μία λογιστής του Δήμου σε μια τόσο σοβαρή υπόθεση; Ήταν μόνο δική της αρμοδιότητα η συγκέντρωση και αποστολή στοιχείων;
2. Αφού από τις 13 Ιουνίου 2019 η Διοίκηση Σταθόπουλου γνώριζε, ότι αν δεν αποστείλουν τα στοιχεία, θα καταλογιστούν ευθύνες στους 17 υπόλογους, γιατί αδράνησε με αποτέλεσμα αυτά να αποσταλούν από τη νέα δημοτική Αρχή τον Οκτώβριο βάζοντάς τους σε δυσχερή θέση;;; Από αμέλεια, αδιαφορία ή ανευθυνότητα;
3. Μετά την καταγγελία ανέλαβε ορκωτός λογιστής το ξεκαθάρισμα του Νομικού Προσώπου, όμως παραιτήθηκε με την αιτιολογία ότι δεν είναι δυνατόν να γίνει μαζί η εκκαθάριση των δύο ΝΠ, ΚΟΙ.Κ.Ε.Δ.Α.Π. και ΚΟΙ.Π.Ε.Δ.Α.Π.. Δεν το γνώριζε όταν ανέλαβε; (επ’ αυτού περισσότερα στοιχεία σύντομα).
4. Ποιο είναι το πόρισμα του δεύτερου εκκαθαριστή που ανέλαβε;
5. Ας πούμε ότι δεχόμαστε τη δυσκολία ανεύρεσης μεμονωμένων παραστατικών (αν και είναι τραβηγμένο από τα μαλλιά), όμως την άδεια ίδρυσης, τον κανονισμό λειτουργίας, τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας και το Οργανόγραμμα πως μπορεί να μην τα έβρισκαν;

Σαφώς η εικόνα που παρουσιάζεται για το Δήμο δεν είναι η καλύτερη. Η μη ανεύρεση και αποστολή των ζητούμενων στοιχείων οδηγεί σε επικίνδυνα συμπεράσματα την Επίτροπο. Κατάσταση που επιδεινώνει η αργοπορία του Δήμου να απαντήσει στις επαναλαμβανόμενες οχλήσεις.

Όμως πέραν της οικονομικής ευθύνης υπάρχει και η ηθική. Η ουσία για τους απρόσωπους κρατικούς μηχανισμούς μπορεί να είναι η κάλυψη του ευρεθέντος οικονομικού ελλείματος, όμως αυτό δεν σημαίνει, ότι πρέπει να πληρώσουν και αυτοί που δεν φταίνε, απλά και μόνο επειδή βρέθηκαν σε λάθος θέση τη λάθος στιγμή. Βέβαια δεν μπορεί κανείς να ρίξει άδικο στην Υπηρεσία Επιτρόπου για τον τρόπο αντίδρασής της στην αδιαφορία που αντιμετώπισε. Σαφώς και δεν θα καθίσει να «παίζει» με το Δήμο Αγίας Παρασκευής.

Τελικά η ουσία δεν ήταν η καταγγελία του Βασίλη Ζορμπά το 2011, αλλά ήταν αυτή που άνοιξε τον ασκό του Αιόλου και αποκαλύφθηκε η προχειρότητα και ανοργανωσιά με την οποία λειτουργούσε ο Δήμος. Ατακτοποίητα έγγραφα που για να τα βρει κανείς πρέπει πιθανά να κάνει τάμα. Αδιαφορία για τις έγγραφες αιτήσεις ανώτερου ελεγκτικού οργάνου. Αδιαφορία για τις επιπτώσεις που αυτές οι καθυστερήσεις θα επιφέρουν σε ανυποψίαστους πολίτες που θέλησαν καλή τη πίστη να συμμετέχουν στα κοινά.

Τελευταίες πληροφορίες λένε πως σε συνεργασία με ορισμένους από τους 17 πολίτες, που προσέρχονται καθημερινά στο Δημαρχείο, ανακαλύπτονται διάφορα έγγραφα και κάποιοι έχουν αρχίσει να ηρεμούν. Ευελπιστούμε ότι το τέλος θα είναι αίσιο για όλους και πως θα αποδοθούν ευθύνες, εάν υπάρχουν, στους καθ’ ύλην υπόλογους.