Νέα Κυβέρνηση λοιπόν! Νέα ηγεσία στο Υπουργείο Εσωτερικών. Νέες ελπίδες για την Αυτοδιοίκηση. Ελπίδες για μία Αυτοδιοίκηση Αυτοδιοικούμενη. Υπεύθυνη κατά το Σύνταγμα για τις τοπικές υποθέσεις. Μοχλός ανάπτυξης της χώρας, κατά τις εξαγγελίες δεκάδων κυβερνώντων και αρμόδιων Υπουργών, κατά τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια.
Μία Αυτοδιοίκηση αποτελεσματική στην εξυπηρέτηση του πολίτη.
Έγινε τίποτα από όλα αυτά; Ελάχιστα πράγματα. Η Ελληνική Αυτοδιοίκηση, μακράν και στις τελευταίες θέσεις σε όλες τις λίστες, σε όλες τις κατηγορίες Αυτονομίας, αρμοδιοτήτων, αποτελεσματικότητας, σε όλη την προηγμένη Ευρώπη.
Και ας αρχίσουμε από τα απλά.
Απίστευτος αριθμός Νόμων, Διαταγμάτων, Εγκυκλίων και Υπουργικών Αποφάσεων που τα ρυθμίζουν (ή τα απορρυθμίζουν) όλα! Όλα στην κυριολεξία.
Και το χειρότερο, ένας πραγματικός αχταρμάς αφού οι νέοι Νόμοι κάθε φορά δεν γράφονται από την αρχή. Θυμίζουν μπαλωμένη «κουρελού»! «Τροποποιείται η παράγραφος τάδε, εδάφιο τάδε, του άρθρου τάδε, όπως τροποποιήθηκε με την υποπαράγραφο του προεδρικού διατάγματος τάδε…» Και τράβα εσύ, δύσμοιρε Αιρετέ και υπάλληλε, να βρεις τι τελικά ισχύει, ώστε να εφαρμόσεις τον Νόμο.
Να είσαι, δηλαδή νόμιμος στην προσπάθειά σου να είσαι χρήσιμος!
Και συνεχίζουμε… Θέλει ένας Δήμαρχος, μια Δημοτική Αρχή να κάνει ένα έργο στον τόπο του. Το υπαγορεύουν οι ανάγκες της πόλης, το υποσχέθηκαν στους Δημότες τους, το έβαλαν στο Πρόγραμμά τους. Και ξεκινά ο Γολγοθάς. Γιατί η υλοποίηση ενός έργου, εκτός των απλών και τετριμμένων, μόνο ως Γολγοθάς φαντάζει. Αδύναμες Τεχνικές Υπηρεσίες, υποστελεχωμένες ή και ελλιπώς καταρτισμένες, πελαγοδρομούν ή δηλώνουν αδυναμία στη σύνταξη των απαραίτητων μελετών. Το χειρότερο είναι ότι η προσφυγή σε τρίτους, σε μελετητές, ή χάνεται στη γραφειοκρατία του νέου Νόμου ή προσκρούει πολλές φορές στο Ελεγκτικό Συνέδριο.
Και εντάξει, συντάχθηκε η μελέτη. Ακολουθούν οι εγκρίσεις, οι έλεγχοι, οι παρεμπίπτουσες αδειοδοτήσεις και μία σειρά ατέρμονων γραφειοκρατικών διαδικασιών, που μόνο το κυνήγι από γραφείο σε γραφείο και από αρμόδιο σε αρμόδιο μπορεί να φέρει το πολυπόθητο «εγκρίνεται».
Και έρχεται η δημοπράτηση του έργου. Και εκεί αρχίζει άλλο πανηγύρι. Συμπαιγνίες εργολάβων, ενστάσεις, προσφυγές χωρίς φρένο και χωρίς όρια τινάζουν στον αέρα κάθε χρονικό προγραμματισμό.
Να σημειωθεί ότι όλα αυτά, χωρίς τον οικονομικό παράγοντα, που είναι μία άλλη μεγάλη ιστορία. Γιατί με μηδενικό Π.Δ.Ε., εκμηδενισμένη ΣΑΤΑ και χρηματοδοτούμενα προγράμματα που απαιτούν ωρίμανση εντός συγκεκριμένων χρονικών προθεσμιών και η οικονομική παράμετρος πάσχει δραματικά. Έτσι συσσωρεύονται από ίδιους πόρους τα πλεονάσματα, είτε τα μεγαλύτερα στις Περιφέρειες είτε τα μικρότερα στους Δήμους. Και έτσι υπάρχει υποαπορρόφηση και απώλεια των ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Και βέβαια η παροχή υπηρεσιών.
Δειλά βήματα ψηφιοποίησης των υπηρεσιών από περισσότερο ή λιγότερο «τολμηρούς» Δημάρχους, με λειτουργικά συστήματα ετερογενή βάσει της ποικιλότητας της αγοράς, χωρίς προοπτική διαλειτουργικότητας, όχι μόνο με τις Υπηρεσίες του ευρύτερου Κράτους, αλλά και μεταξύ των Δήμων.
Και όλα αυτά την εποχή της παγκόσμιας έκρηξης, της ψηφιακής τεχνολογίας.
Επίλογος
Πριν η νέα ηγεσία του ΥΠΕΣ και η Κυβέρνηση δουν τα μεγάλα θέματα της Αυτοδιοίκησης, όπως
-τη μεταβίβαση των νέων αρμοδιοτήτων, ώστε το Κράτος να είναι αποκεντρωμένο και επιτελικό
-τον τρόπο ουσιαστικής συμμετοχής της Τ.Α. στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας
-την οικονομική αυτοτέλεια (όχι βέβαια με τη μεταβίβαση, όπως τουλάχιστον είναι τώρα, του επαχθούς φορομπηχτικού ΕΝΦΙΑ)
-τον νέο Εκλογικό Νόμο, που θα διασφαλίζει την κυβερνησιμότητα, άρα τη λογοδοσία, και που θα δίδει στις μειοψηφίες τον πραγματικό τους ρόλο του πολιτικού ελέγχου των κυβερνώντων
-την αναβάθμιση της καταστατικής θέσης των αιρετών, ως απαραίτητο συστατικό στοιχείο της αναβάθμισης της Τ. Α.
Ας ξεκινήσουμε από τα απλά, αλλά δύσκολα, όπως αποδείχθηκε.
-Κωδικοποίηση – απλοποίηση της Νομοθεσίας που διέπει την Τ.Α. και ουσιαστική μείωση της παρεμβατικότητας του Κράτους
-Απλοποίηση διαδικασιών στην ωρίμανση των έργων
– Ενίσχυση των Τεχνικών Υπηρεσιών των Δήμων και των Περιφερειών
– Κατάργηση των πολλαπλών αδειοδοτήσεων
– Εσωτερικοί έλεγχοι νομιμότητας εντός της Αυτοδιοίκησης
– Ψηφιοποίηση διαδικασιών
– Αποκλειστικές προθεσμίες ελέγχων και αδειοδοτήσεων
– Συνεργασίες με τρίτους με διαφανή κριτήρια
-Ψηφιοποίηση παντού, σε όλο το φάσμα των Υπηρεσιών με ένα γενναίο ενιαίο Πρόγραμμα από τα συναρμόδια Υπουργεία και την Κ.Ε.Δ.Ε. ή τις κατά τόπους Π.Ε.Δ.
Και τέλος, μία δική μου παρατήρηση. Φτάνει πια με τη ματαιοδοξία του κάθε Υπουργού και του κάθε μανδαρίνου. Είναι προσβολή στη μνήμη παγκόσμιας εμβέλειας διαχρονικών προσωπικοτήτων, που έβαλαν τα θεμέλια της Δημοκρατίας για όλο τον κόσμο και βέβαια για την Ελλάδα μας (Καλλικράτης, Κλεισθένης, Καποδίστριας) να δίνουν το όνομά τους σε απλές νομοθετικές ρυθμίσεις, που για όλη την Ευρώπη είναι κεκτημένα δεκαετιών.
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Δημάρχων Αττικής
Παύλος Καμάρας
πρ. Δήμαρχος Πεύκης
