Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και λίγους μήνες μετά την εκλογή της, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προχώρησε στην αλλαγή του νομικού πλαισίου για την τοπική αυτοδιοίκηση. Με πρόσχημα την κυβερνησιμότητα των δήμων, ο Υπουργός Εσωτερικών Τ.Θεοδωρικάκος χέρι-χέρι με την ΚΕΔΕ προχώρησαν σε νομοθετικές ρυθμίσεις προκειμένου να αντιμετωπιστούν όπως προπαγάνδιζαν, τα «προβλήματα» της απλής αναλογικής που εισήγαγε ο «Κλεισθένης» (Νόμος 4555/2018), τον οποίο ψήφισε η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Οι αλλαγές αυτές όπως περιγράφονται στο νομοσχέδιο όχι απλά δεν «λύνουν» κάποιο πρόβλημα αλλά στην ουσία καταργούν την απλή αναλογική και δημιουργούν ένα εμφανώς πιο αντιδημοκρατικό πλαίσιο στην λειτουργία τους.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της αντιδημοκρατικής ρύθμισης αποτελεί η ψηφοφορία στο Δημοτικό Συμβούλιο της 18ης Σεπτεμβρίου για την εκλογή του προέδρου και αντιπροέδρου του ΠΑΟΔΑΠ. Η πρόταση της δημοτικής αρχής για πρόεδρο τον Σ.Παπασπύρο και αντιπρόεδρο τον Γ.Γουργούλη, καταψηφίστηκε από την πλειοψηφία του ΔΣ αλλά εν τέλει δεν επηρέασε σε κανέναν βαθμό την διαδικασία και η πρόταση «πέρασε»!
Αυτή η κατάσταση αποτελεί στην πραγματικότητα κομμάτι του νέου νόμου που ψηφίστηκε ακριβώς για να διασφαλίζει ότι οι αποφάσεις στα ΔΣ θα είναι πάντα υπέρ του Δημάρχου. Οι πιο κομβικές αλλαγές είναι οι παρακάτω:
- Σύμπραξη δημοτικών παρατάξεων εφόσον όμως μία από αυτές είναι η παράταξη του Δημάρχου, καταργώντας τη διάταξη που προέβλεπε αυτό να ισχύει και για παρατάξεις της αντιπολίτευσης. Με αυτόν τον τρόπο ακυρώνεται η δυνατότητα να δημιουργηθεί μια οποιαδήποτε πλειοψηφία είτε σε επίπεδο Δημοτικού Συμβουλίου είτε σε επίπεδο επιτροπών για να λάβει μια απόφαση που θεωρεί σωστή αν σε αυτή δεν συμμετέχει η δημοτική αρχή. Με λίγα λόγια για να παρθεί μία απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο πρέπει πάντα να βρίσκει σύμφωνη την παράταξη του Δημάρχου, η οποία θα έχει a priori την πλειοψηφία και δεν θα μπορεί να αποσταθεροποιηθεί ακόμα και αν χάσει κάποιες έδρες κατά την διάρκεια της θητείας της.
- Στην εκλογή των μελών της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής η πλειοψηφία των μελών είναι σύμβουλοι της δημοτικής παράταξης με την οποία εξελέγη ο Δήμαρχος ενώ ταυτόχρονα αποκλείονται εκλεγμένες δημοτικές παρατάξεις που δεν έχουν παραπάνω από 3 έδρες. Συγκεκριμένα στον Δήμο μας, οι επιτροπές αυτές συγκροτήθηκαν χωρίς τις 3 (Φυσάει Κόντρα, Λαϊκή Συσπείρωση, Μια Γενιά Μπροστά) από τις 7 παρατάξεις του ΔΣ! Με την νέα εγκύκλιο οι επιτροπές αυτές όχι μόνο δίνουν την απόλυτη πλειοψηφία στην δημοτική αρχή αλλά αποκτούν και περισσότερες αρμοδιότητες και εξουσίες σε θέματα που στο παρελθόν απαιτούσαν έγκριση από δημοτικό συμβούλιο. Για παράδειγμα, η Οικονομική Επιτροπή θα μπορεί να αποφασίζει για τον ετήσιο προγραμματισμό των προσλήψεων, απευθείας αναθέσεις έργων ή μελετών, έγκριση προϋπολογισμών Ν.Π. ή επιχειρήσεων δήμων, για επιχειρηματική αξιοποίηση της δημοτικής περιουσίας και πολλά άλλα. Επιπρόσθετα, όσον αφορά σε ζητήματα όπως ο προϋπολογισμός, τα τεχνικά έργα, τα επιχειρησιακά προγράμματα κλπ δεν δίνεται η δυνατότητα στις υπόλοιπες παρατάξεις να καταθέσουν άλλη πρόταση. Με αυτό τον τρόπο οι διαδικασίες του δημοτικού συμβουλίου καθίστανται εντελώς κλειστές και απρόσιτες από τον κόσμο της γειτονιάς καθότι η όποια αντιπρόταση είναι αδύνατη.
- Νέος Δήμαρχος μετά από παραίτηση ή θάνατο μπορεί να εκλεγεί υποψήφιος μόνο από το συνδυασμό του Δημάρχου. Δηλαδή, με άλλα λόγια, σε περίπτωση αλλαγής –για τον οποιοδήποτε λόγο- του δημάρχου, αφαιρείται από το σώμα του δημοτικού συμβουλίου η δυνατότητα πολιτικής επιλογής και απόφασης. Η ρύθμιση αυτή έρχεται να προστεθεί πολύ περίτεχνα στο παζλ των προηγούμενων που κοινό παρονομαστή έχουν την defacto επικράτηση της επικρατούσας δημοτικής παράταξης.
Αυτή η πλαστή πλειοψηφία υπέρ της παράταξης του Δημάρχου ίσχυσε και για την συγκρότηση των Νομικών προσώπων του Δήμου μας (ΠΑΟΔΑΠ, ΠΑΙΣΔΑΠ και Δημοτική Βιβλιοθήκη) όπως επίσης και στις επιτροπές α’βάθμιας και β’βάθμιας εκπαίδευσης. Ο λαός της Αγίας Παρασκευής ψήφισε και απέδωσε στην παράταξη «Αγία παρασκευή η πόλη μας» του Β.Ζορμπά 9 έδρες από τις 33 του Δημοτικού Συμβουλίου. Όμως, βλέπουμε ότι τα ΔΣ των νομικών προσώπων που αποτελούνται από 15 μέλη, τα 8 (!) από αυτά ορίστηκαν από τον Δήμαρχο ενώ για τις υπόλοιπες 6 παρατάξεις του δημοτικού συμβουλίου (με 24 έδρες στο Δημ.Συμβούλιο) απέμειναν συνολικά 5 μέλη, με αποτέλεσμα κάποιες να μην εκπροσωπούνται και καθόλου. Οπότε αναρωτιόμαστε, τι ακριβώς φοβάται ο Δήμαρχος και η παράταξή του που δεν θέλησαν να «παραχωρήσουν» 1 μέλος από τα 8 ώστε να αντιπροσωπεύονται δημοκρατικά όλες οι παρατάξεις του ΔΣ; Αλλά, πέρα από την Δημοτική Αρχή, γιατί η παράταξη της Νίκης Πολιτών του Γιάννη Σταθόπουλου επέμενε να πάρει 2 μέλη (από τα 5 που αντιστοιχούσαν σε όλη την αντιπολίτευση) σε κάθε νομικό πρόσωπο;
Από ότι φαίνεται η νέα δημοτική αρχή έχει σκοπό να εκμεταλλευτεί στο έπακρο όλες τις αντιδημοκρατικές διατάξεις του νέου νόμου και να διοικεί τον Δήμο αγνοώντας το Δημοτικό Συμβούλιο! Η κυβέρνηση της ΝΔ και το Υπουργείο όχι απλά δεν έχουν κανένα σκοπό να προτείνουν αλλαγές στους ΟΤΑ που να προωθούν την δημοκρατική λειτουργία τους και να εξυπηρετούν τις λαϊκές ανάγκες, αλλά στοχεύουν μόνο στην επιβολή μιας από τα πάνω πλειοψηφούσας αρχής. Οι αντιδραστικές αλλαγές στην τοπική αυτοδιοίκηση υποβαθμίζουν τον ρόλο των δημοτικών συμβουλίων, συγκεντρώνοντας τις εξουσίες στην δημοτική αρχή. Αυτή η υποβάθμιση εντάσσεται στην γενικότερη πολιτική περιορισμού των δυνατοτήτων των ΟΤΑ, με μείωση των αυτοτελών πόρων, πολιτική υπερπλεονασμάτων και εγκαθίδρυση ελαστικών σχέσεων εργασίας. Ένα πλήρως αντιδραστικό πλαίσιο ευθυγραμμισμένο με τη γενικότερη πολιτική λιτότητας και των μνημονίων, πλαίσιο με το οποίο ούτε η προηγούμενη ούτε η τωρινή δημοτική αρχή έχουν τη διάθεση να συγκρουστούν.
Για εμάς η κινδυνολογία περί χάους και ακυβερνησίας δεν είναι λογικές που μας βρίσκουν σύμφωνους. Η εκλογική ανισορροπία στους δήμους δεν είναι αποτέλεσμα του δημοκρατικού συστήματος της απλής αναλογικής αλλά της μερικής της εφαρμογής από τον ΣΥΡΙΖΑ. Εμείς από την πλευρά μας, θα συνεχίσουμε να παλεύουμε για τα δικαιώματα και της ανάγκες των συμπολιτών μας μέσα αλλά και έξω από το Δημοτικό συμβούλιο. Καλούμε τους συμπολίτες που μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες με εμάς να ανατρέψουμε αυτό το αντιδημοκρατικό πλαίσιο και να δώσουμε ένα πολιτικό νόημα στις διαδικασίες του ΔΣ, μέσα από κινητοποιήσεις και παρεμβάσεις. Γνωρίζουμε καλά ότι όλοι και όλες μαζί μέσα από τους αγώνες μας, μπορούμε να υπερασπιστούμε και να διεκδικήσουμε τα συλλογικά μας συμφέροντα.
