Μία τεράστια αδικία υφίσταται η Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση, τα τελευταία χρόνια σε σχέση με την Αιρετή Περιφέρεια.
Η ανιστομερής κατανομή των πόρων, σαφώς υπέρ της Δευτεροβάθμιας Αυτοδιοίκησης (τακτικοί πόροι, ΕΣΠΑ, δημόσιες επενδύσεις) δημιουργούν μιά ανισόρροπη κατάσταση.
Μια κατάσταση που αγγίζει τα όρια της θεσμικής ανωμαλίας.
Η παντελής έλλειψη ενός πλαισίου που θα κατοχυρώνει, σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον, μια δίκαιη κατανομή έργων και κονδυλίων, που γίνονται στους Δήμους με χρηματοδότηση της Περιφέρειας, συνιστά μείζων θέμα που θα πρέπει να εξεταστεί άμεσα.
Επαφίεται, ούτε λίγο ούτε πολύ, στις «συμπάθειες», τις «επιλεκτικές συγκλίσεις», στις «πολιτικές σκοπιμότητες» του εκάστοτε Περιφερειάρχη, ποιός Δήμος θα απογειωθεί και ποιός θα μείνει στάσιμος.
Ποιός Δήμαρχος και ποιά Δημοτική Αρχή θα πετύχουν και ποιοί θα αποτύχουν κατά μεγάλο ποσοστό. Και αυτό γιατί είναι προφανές, μέσα στη γενική οικονομική καχεξία των Δήμων, που έχει επιδεινωθεί τραγικά τα τελευταία χρόνια, με τις δραστικές περικοπές των πόρων τους, 2-3 προγραμματικές συμβάσεις της Περιφέρειας με ένα Δήμο (ελέω Περιφερειάρχη και Αντιπεριφερειαρχών) κάνουν τη διαφορά. Και αυτό βέβαια είναι άδικο για τους Δημάρχους αλλά κυρίως για τους πολίτες του Δήμου τους.
Όλη αυτή η «ανωμαλία» που βιώνουμε στις περισσότερες Περιφέρειες της χώρας, οφείλεται στο γεγονός ότι ελάχιστα έργα από τα εντασσόμενα στο Πρόγραμμα Εκτελεστέων Έργων της Περιφέρειας εντάσσονται σ’ ένα συγκεκριμένο πλαίσιο αναγκών και ιεραρχημένων προτεραιοτήτων για το σύνολο της Περιφέρειας.
Λείπει δραματικά (επί της ουσίας) ένα συνολικό Αναπτυξιακό Σχέδιο, βάσει του οποίου θα ωριμάζουν οι Δήμοι και η ίδια η Περιφέρεια, μελέτες και έργα, τα οποία θα εντάσσονται προς χρηματοδότηση υποχρεωτικά χωρίς προσωπικές παρεμβάσεις και άλλες σκοπιμότητες. Και όλο αυτό βέβαια προφανώς αποβαίνει σε βάρος της πολυπόθητης Ανάπτυξης.
Θα πρέπει τα Θεσμικά Όργανα των Δήμων να αντιδράσουν άμεσα. Να απαιτήσουν, στο α’ εξάμηνο της νέας Θητείας των Περιφερειακών Αρχών να εκπονείται και να εγκρίνεται από το Περιφερειακό Συμβούλιο, το Περιφερειακό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα, με μέτρα, άξονες και κωδικούς.
Ακολούθως με δημόσιες προσκλήσεις, όπως γίνεται με τα Ευρωπαϊκής Χρηματοδότησης έργα και προγράμματα να υποβάλλεται σταδιακά σε τακτές προθεσμίες δημόσια η εκδήλωση ενδιαφέροντος από τους Δήμους.
Με συνυποβολή όλων των απαραίτητων μελετών για όλα τα έργα που χρηματοδοτούνται από ίδιους Πόρους της Περιφέρειας.
Αρμόδια Επιτροπή να συντάσσει πίνακα αξιολόγησης με βαθμολόγηση που θα λαμβάνει υπ’ όψη την ωριμότητα των μελετών, τις απαραίτητες αδειοδοτήσεις, τη διαδημοτική συνέργεια και συμπληρωματικότητα των υποδομών κλπ. Και ακολούθως να δημοπρατούνται τα έργα με σειρά προτεραιότητας. Διάφανα και ξεκάθαρα.
Παράλληλα, να υπάρχει και ένα μικρό ποσοστό του Προϋπολογισμού της Περιφέρειας, για ένα «Τοπικό Πρόγραμμα Δήμων» όπου θα εντάσσουν ισότιμα, έργα μικρότερης σημασίας και τοπικής εμβέλειας οι Δήμοι.
Παράπλευρα οφέλη από αυτή τη διαδικασία, πολλά.
Μόνο έτσι οι Περιφέρειες δεν θα συσσωρεύουν «πλεονάσματα απραξίας» (350 εκατομμύρια η προηγούμενη Περιφερειακή Αρχή της Αττικής, 370 προσδοκώμενο πλεόνασμα η τωρινή Αρχή).
Μόνο έτσι δεν θα έχουν οι Περιφέρειες ένα πρόγραμμα εκτελεστέων έργων δεκαπλάσιο της πραγματικής δυνατότητας χρηματοδότησης, που κατά κανόνα βαλτώνει αφού τα περισσότερα έργα εντάσσονται ανώριμα με αδιαφανή κριτήρια, για τα μάτια του κόσμου.
Μόνο έτσι ο ικανός Δήμαρχος θα ωριμάζει μελέτες, γνωρίζοντας ότι εφ’ όσον πραγματικά εντάσσονται στον ευρύτερο σχεδιασμό της Περιφέρειας, θα χρηματοδοτηθούν και υλοποιηθούν κάποια στιγμή. Δεν θα πεταχθούν τα λεφτά των Δημοτών για άχρηστες μελέτες που θα μείνουν ανεπίκαιρες στα συρτάρια του .
Μόνο έτσι θα δρουν επικουρικά, οι δύο (2) βαθμοί Αυτοδιοίκησης ανταποκρινόμενοι στις πραγματικές ανάγκες των κοινωνιών και στον θεσμικό τους ρόλο.
Μόνο έτσι, η Περιφέρεια θα έχει μια ισορροπημένη ανάπτυξη χωρίς Δημότες προνομιούχους με κολυμβητήρια και παιδικούς σταθμούς και άλλους περιθωριοποιημένους που πνίγονται στη βροχή.
Όσο το αλισβερίσι Περιφερειάρχη-Δημάρχων θα συνεχίζεται με απόλυτο βέβαια κυρίαρχο τον εκάστοτε Περιφερειάρχη, τόσο η θεσμική ανωμαλία θα επιδεινώνεται.
Υ.Γ. Και βέβαια, τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό…
Έλεος πια με τη Γραφειοκρατία!
Ενστάσεις, προσφυγές, νομικά τερτίπια και τεχνάσματα, αδειοδοτήσεις κ.ά. καθιστούν ένα Γολγοθά κάθε προσπάθεια για δημιουργία οιουδήποτε έργου. Η περιβόητη «καραμέλα» των μεταρρυθμίσεων που ακούμε όλα αυτά τα «μνημονιακά» χρόνια και δεν βλέπουμε, ας ξεκινήσει από εδώ.
Απλουστεύσεις διαδικασιών, συντομεύσεις προθεσμιών, κατάργηση πολλαπλών αδειοδοτήσεων, ηλεκτρονική διαδικασία παντού!
Μας ακούει κανείς;
Άρθρο του Π. Καμάρα, Προέδρου της Ένωσης Δημάρχων Αττικής,
Περιφερειακού Συμβούλου
