Το πρόσωπο του δημάρχου , είναι το σημείο πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής αναφοράς στο επίπεδο της τοπικής κοινωνίας.Κατά το εκλογικό σύστημα ο δήμαρχος που επικρατεί καταλαμβάνει τα 3/5 ή το 60% των εδρών του δημοτικού συμβουλίου.
- Επίσημη απαγόρευση υποψηφιότητας στις δημοτικές εκλογές, αναγνωρισμένων πολιτικών κομμάτων( στην πράξη, όμως, υποδεικνύουν και επιβάλλουν υποψηφίους).
- Εξασφαλίζει την ομαλή πολιτική και διοικητική λειτουργία των Δήμων.
- Διασφαλίζει την κυβερνησιμότητα. Είναι υπερενισχυτικό για τον πλειοψηφίσαντα συνδυασμό.
- Το ισχύον εκλογικό σύστημα παραβιάζει απροκάλυπτα τη δημοκρατική αρχή και κυρίως την αρχή της ίσης αντιπροσώπευσης.
- Προτεινόμενο εκλογικό σύστημα
Η απλή αναλογική δεν είναι ούτε πανάκεια , ούτε καταστροφή. Αποτυπώνει πάντα αυθεντικότερα τη λαϊκή βούληση και την πολιτική εντολή. Η εφαρμογή της απλής αναλογικής είναι αναγκαιότητα. Προϋποθέτει, όμως, και μεταβολή των νοοτροπιών και των αντιλήψεων του πολιτικού προσωπικού που θα κληθεί να αναλάβει στο πλαίσιο του νέου συστήματος της πολιτικής εντολής.
Ίσως ενδείκνυται ή απαιτείται η σταδιακή μεταβολή.
- Η αναλογική εκπροσώπηση λειτουργεί ως μηχανισμός απελευθέρωσης και έκφρασης τοπικών δυναμικών και δυνάμεων.Τίθεται, όμως, το « δίλημμα» εκπροσώπηση όλων των εκφράσεων της τοπικής κοινωνίας ή σταθερότητα,, αποδοτικότητα, αποτελεσματικότητα στη λειτουργία του φορέα;
- Η εφαρμογή της απλής αναλογικής επιφέρει ανατροπές. Υπάρχει επομένως ανάγκη, αυτές να συνοδευτούν από ευρύτερες θεσμικές μεταβολές για να εξασφαλιστεί η λειτουργικότητα από πλευράς μηχανισμών, αλλά και πολιτικής κουλτούρας και κοινωνικής συνείδησης.
- Η αποδοχή του προτεινόμενου εκλογικού συστήματος δεν μπορεί να κινείται ανεξάρτητα από τη συνταγματική αποστολή του θεσμού της ΤΑ , αλλά και την αναγκαιότητα ουσιαστικής αποκέντρωσης και συνεπώς της διασφάλισης της σταθερότητας και αποτελεσματικότητας των Περιφερειακών και Τοπικών Αρχών. Η ΤΑ δεν είναι σωματείο.
- Η άμεση εκλογή του Δημάρχου του δίνει ισχυρή νομιμοποίηση. Το νομοσχέδιο δεν επιτρέπει στο δήμαρχο να συνθέσει μια σταθερή προγραμματική πλειοψηφία.
Ενθαρρύνεται υπερβολικά ο πολλαπλασιασμός των παρατάξεων. Ενώ καθιερώνεται η απλή αναλογική εκλογής των δημοτικών συμβούλων.Εισάγει την πολυσταυρία στην εκλογή των μελών της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής ( δηλαδή οιωνεί πλειοψηφικό).
- Οι δήμοι και οι περιφέρειες είναι θεσμοί- πεδία εφαρμογής της λαϊκής κυριαρχίας στο πολιτικό- διοικητικό σύστημα και δεν είναι θεσμοί της κοινωνίας των πολιτών για να αρκεί η αναλογική εκπροσώπηση.
γ) Προτάσεις ( βελτιωτικές) για το εκλογικό σύστημα
- Εξασφάλιση συγκεκριμένων εγγυήσεων
. άμεση εκλογή Δημάρχου (διατήρηση ισχύουσας διάταξης)
. Ορισμός εκτελεστικής επιτροπής από το δήμαρχο και συμμετοχή μόνο της
πλειοψηφίας.
2.Μεταφορά όλων εκτελεστικών και τρεχουσών αρμοδιοτήτων του δήμου στην Εκτελεστική Επιτροπή.
3.Ανάδειξη του δημοτικού συμβουλίου σε όργανο προγραμματικό και ελεγκτικό όργανο. Το ΔΣ λαμβάνει όλες τις αποφάσεις προγραμματικού και στρατηγικού χαρακτήρα.
- Ανάδειξη των ειδικών επιτροπών( διοικητικών) του δημοτικού συμβουλίου( Οικονομική, Επιτροπή Ποιότητας Ζωής) σε όργανα άμεσου πολιτικού ελέγχου.
5.Σαφής διαχωρισμός πλειοψηφίας και μειοψηφίας.
- Σαφής αποκλεισμός της μομφής κατά του δημάρχου.
- Πρόβλεψη μηχανισμού επίλυσης προβλημάτων( στις αναπόφευκτες συγκρούσεις των οργάνων του δήμου κατά τη λειτουργία τους).
- Κατάργηση της ισχύουσας, ex lege, κατανομής των εδρών μεταξύ συνδυασμού του δημάρχου και των επιλαχόντων συνδυασμών.
- Εξασφάλιση της ελάχιστα αναγκαίας πλειοψηφίας του δημάρχου, ήτοι το 50% των εδρών συν μία ή δύο( έδρες).Δηλαδή το ΔΣ εκλέγεται με το σύστημα της απλής αναλογικής , πλην όμως ο συνδυασμός του επιτυχόντος Δημάρχου μπορεί να έχει μικρό bonus , όταν εκλέγεται στο δεύτερο γύρο.
- Εξέταση της σκοπιμότητας να υπάρχει όριο το οποίο δεν επιτρέπει σ´ένα συνδυασμό να καταλάβει έδρες αν δεν υπερβαίνει κάποιο όριο( πχ Ισπανία 3%, Εσθονία 5%, Σλοβενία 5%, Τουρκία 10%, Γαλλία 5%).Μάλιστα το όριο αυτό πρέπει να είναι αντιστρόφως ανάλογο του πληθυσμού του δήμου. Δηλαδή μεγαλύτερο όριο στους μικρούς ΟΤΑ.
- Ελλείψεις( ατέλειες) του Σχεδίου Νόμου
1 Δεν οικοδομείται σύστημα διακυβέρνησης με άξονες την αποτελεσματικότητα, τη συνοχή και τη λογοδοσία.
2 Δεν εισάγεται και ούτε προτείνεται η ριζική ανακατανομή της εξουσίας μεταξύ κέντρου και περιφέρειας, η κατανομή αρμοδιοτήτων προς όφελος της πολυεπίπεδης αυτοδιοίκησης, ο περιορισμός του κεντρικού κράτους σε επιτελικό και μόνο ρόλο.
3 Δεν προβλέπεται ο σχεδιασμός και η εφαρμογή Ειδικού Επιχειρησιακού Προγράμματος εφαρμογής της μεταρρύθμισης και η πρόβλεψη συγκεκριμένου μηχανισμού διοίκησης για την υλοποίησή του.
- Εισάγει αποσπασματικές αλλαγές και όχι ριζοσπαστικές. Απέχουν πολύ από το πλαίσιο της προοδευτικής μεταρρύθμισης που έχει ανάγκη η χώρα.
- Ανασύσταση των παλαιών ΤΥΔΚ , εν τοις πράγματι, με την πρόβλεψη σύστασης διαδημοτικού συνδέσμου κοινής τεχνικής υπηρεσίας.Βασική στόχευση και επιδίωξη του Σχεδίου « Καλλικράτης» ( Ν 3852/2010)ήταν η σύσταση και λειτουργία σε κάθε νέο δήμο Οικονομικών , τεχνικών, διοικητικών υπηρεσιών.
- Ο επόπτης ελέγχου, όπως προτείνεται, είναι βραχίονας του ΥΠ. ΕΣ. Βέβαια ούτε λόγος για ανεξάρτητη αρχή.
- Δεν καταργείται η Αποκεντρωμένη Διοίκηση, αλλά προωθείται η υποκατάστασή της , από Περιφερειακές Υπηρεσίες του ΥΠ.ΕΣ.
- Ατυχής η κατηγοριοποίηση των δήμων. Αγνοεί τα κριτήρια σύνταξης των ΟΕΥ ( Οργανισμών Εσωτερικής Υπηρεσίας)το 2010-2011. Μπορεί να διαμορφωθούν δυσμενή για την Αυτοδιοίκηση αποτελέσματα και ενδοαυτοδιοικητικοί ανταγωνισμοί.
- Προδίδεται από την Κυβέρνηση η δυσλειτουργία που επιφέρει το προτεινόμενο εκλογικό σύστημα, με τη θεσμοθέτηση» ασφαλιστικών δικλείδων»( κατάτμηση αποφάσεων, αξιοποίηση λευκής ψήφου).
- Απουσιάζει στη ρυθμιζόμενη ύλη του ν/σ η δημοτική αποκέντρωση.
- Δεν πραγματώνεται ο εκσυγχρονισμός του συστήματος κωλυμάτων και ασυμβιβάστων. Δεν είναι ενιαία η ρύθμιση και η πρόβλεψη και για τους δύο βαθμούς της αυτοδιοίκησης( Α βαθμός- Δήμοι, Β´ βαθμός – Περιφέρειες). Οι γενικοί γραμματείς δήμων και οι ειδικοί σύμβουλοι, ειδικοί συνεργάτες και επιστημονικοί συνεργάτες των δημάρχων έχουν απόλυτο κώλυμα,το οποίο δεν θεραπεύεται με την παραίτησης τους , κατά το ΠΔ 26/2012, πριν την ανακήρυξη των συνδυασμών.
- Δεν αλλάζει το πολιτικό και το διοικητικό σύστημα προς την κατεύθυνση της τολμηρής αποκέντρωσης και της πολυεπίπεδης δημοκρατικής διακυβέρνησης.
- Η πρόταση ίδρυσης νέων Νομικών Προσώπων δεν πρέπει να ενθαρρύνεται, αφού έχουν το ίδιο καθεστώς εποπτείας και διαχείρισης με το δήμο. Διαφέρουν μόνο στην ύπαρξη ξεχωριστής διοίκησης και προσωπικού. Οι ανάγκες των Δήμων μπορούν να ικανοποιηθούν από την ανάπτυξη νέων δημοτικών υπηρεσιών.
- Η παύση ή απόλυση του αιρετού ( θεσμός που διατηρείται) είναι κατάλοιπο, αυταρχικών νομικών πλαισίων και έχουν ήδη ξεπερασθεί από την ισχύουσα νομοθετική κατάστρωση του πειθαρχικού δικαίου των αιρετών.
- Οι δημοτικές παρατάξεις μπορούν να συγκροτούν συνδυασμούς που θα έχουν εκπροσώπηση σε όλες ή στις περισσότερες εκλογικές περιφέρειες( δημοτικές ενότητες). Μπορούν , όμως, να συγκροτούν και συνδυασμό μικρής εμβέλειας ή ακόμη και τοπικούς συνδυασμούς , ανά δημοτική ενότητα. Η δυνατότητα αυτή θα αποδυναμώσει ακόμη περισσότερο τους δύο πρώτους συνδυασμούς, αφού επιτρέπει την πολυδιάσπαση και την ανάδειξη τοπικιστικών ή άλλων ομάδων που θα διεκδικήσουν εκπροσώπηση εφόσον επιτύχουν να περάσουν το δημοτικό εκλογικό μέτρο.
Αν επκρατήσουν τοπικιστικές τάσεις, τότε θα είναι ακόμη μεγαλύτερη η πολυδιάσπαση στο δημοτικό συμβούλιο και θα είναι ακόμη δυσχερέστερη η διαμόρφωςη της πλειψηφίας.
- Δεν υπάρχουν διατάξεις για το ανθρώπινο δυναμικό.
- Δεν εξασφαλίζεται η θεσμική και λειτουργική ισορροπία μεταξύ των αποφασιςσκών και εκτελεστικών οργάνων.
- Η εκλογή νέου δημάρχου, κατά το άρθρο 69, δεν γίνεται από το σύνολο των συμβούλων της πλειοψηφούσας παράταξης( δημάρχου), αλλά από το δημοτικό συμβούλιο.
- Η κινητικότητα και η ευκολία σχηματισμού Νέας παράταξης , εγκυμονεί κινδύνους συνοχής των οργάνων διοίκησης του Δήμου και εξασφάλισης της κυβερνηςσμότητας.
- Η έμμεση εκλογή του προέδρου συμβουλίου κοινότητας πλέον των 500 κατοίκων είναι προβληματική και η συγκεκριμένη διάταξη είναι ατελής . Υπάρχει κίνδυνος, η πρόταςη να διχάσει τα χωριά.
- Η πρόβλεψη, στο άρθρο 183, έκδοσης της ΚΥΑ για τη ΣΑΤΑ ( ΠΑΡ. 7 άρθρου 2 του Ν 4038/2012), χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της ΚΕΔΕ, αλλά με έκφραση πλέον απλής γνώμης θα οδηγήσει σε αυθαιρεσίες.
- Η Κυβέρνηση διακήρυττε την αποσύνδεση των δημοτικών εκλογών από το χρόνο διεξαγωγής των Ευρωεκλογών. Εντούτοις η Κυβέρνηση, απροκάλυπτα δρομολογεί για πρώτη φορά,ίσως,το 2019 να διεξαχθούν εκλογές για τη Βουλή, Ευρωβουλή, Περιφέρειες και Δήμους. Φανταστείτε τα εκλογικά τμήματα « στολισμένα» με τέσσερις4) κάλπες.
. 1 για την εκλογή Βουλευτών,
.1 για την εκλογή Περιφερειαρχών και Περιφερειακών Συμβούλων,
.1 για την εκλογή Δημάρχων και Δημοτικών Συμβούλων, και
.1 για την εκλογή Προέδρων Κοινοτήτων ( κοινότητες μέχρι 500 κάτοικοι) ή 1 για την εκλογή συμβούλων συμβουλίων κοινότητας( κοινότητες πλέον των 500 κατοίκων). Πως θα αποφύγουμε , άραγε, τον ευτελισμό και την υποβάθμιση του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
- Η Κυβέρνηση, πλέον, με κάθε σαφήνεια στοχεύει με την απλή αναλογική:
Α) Να μειωθεί ο πολιτικός χαρακτήρας και τα διακυβεύματα των εκλογών και να περιοριστούν στα πρόσωπα των υποψηφίων Πρωθυπουργών.
Β) Να ενισχυθούν οι « αντάρτικοι» συνδυασμοί.
Γ) Να αναγκάσει υποψηφίους δημάρχους και περιφερειάρχες να συνεργαστούν αναγκαστικά με το ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση και των δύο βαθμών, με τα όργανά της και μέσα από τα τακτικά και θεματικά της συνέδρια έχει διαμορφώσει προτάσεις Μεταρρυθμίσεων που στοχεύουν σε´ένα νέο συμμετοχικό σύστημα τοπικής διακυβέρνησης.
Με νηφαλιότητα και ρεαλισμό στο διάλογο και τη διαβούλευση που βρίσκονται σε εξέλιξη, πρέπει η Αυτοδιοίκηση να επιδιώξει οι συγκροτημένες θέσεις της για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και τον εκσυγχρονισμό του πολιτικού και διοικητικού συστήματος της Χώρας, να γίνουν αποδεκτές από την Κυβέρνηση και να ενταχθούν στο υπό συζήτηση ν/σ και στη συνέχεια να ψηφιστούν από τη Βουλή των Ελλήνων.
Παρευρέθησαν και κάναν τοποθετήσεις από το βήμα “ο Δήμαρχος Κηφισιάς Γιώργος Θωμάκος, Δήμαρχος Πεύκης -Λυκόβρυσης Αναστάσιος Μαυρίδης, Δήμαρχος Παπάγου-Χολαργού Ηλίας Αποστολόπουλος ,o πρόεδρος της Ένωσης Δημάρχων Παύλος Καμάρας ο πρόεδρος των (21 ΟΤΑ-ΣΒΑΠ) και πρώην Δήμαρχος Χαλανδρίου Γεώργιος Κουράσης, ,Ο πρώην Δήμαρχος Αγίας Παρασκευής Βασίλειος Ζορμπάς και Διευθυντής της μονάδας «ΠΕΔΥ»πρώην Δήμαρχος Χαλανδρίου Γρηγόρης Ζαφειρόπουλος ,Κώστας Ιωαννίδης πρώην Δήμαρχος Βριλησσίων,και πολύ άλλοι Αυτοδιοικιτικοι στο πάνελ είναι ο Γραμματέας Πολιτικής Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας.της Ν.Δ Ελευθέριος Αυγενάκης ο βουλευτής Μάκης Βοριδης και πρώην υπουργός ,ο Δημήτρης Μαραβέλιας στον τομέα Οργανωτικού της Ν.Δ ο Τάσος Γαιτάνης Γραμματέας τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Ν.Δ “επίσης πρώην Αντιδήμαρχοι Μανώλης Κωσταντακόπουλος,Τιμολέων Κωστόπουλος και η Μινα Μουχτούρη επίσης ο πρόεδρος της ΚΑΠ και επικεφαλής της νεοστιθησας παράταξης «Νέα Αρχή για την Αγία Παρασκευή» Γεώργιος Οικονόμου