–
Γράφει η Λένα Μαρκή
Όταν η εργασία γίνεται κόλαση …
Τα τελευταία χρόνια στους εργασιακούς χώρους αναπτύχθηκε ένα νέο απειλητικό φαινόμενο, το οποίο συνεπάγεται μείζονες προσωπικές, οικογενειακές, επαγγελματικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Το φαινόμενο είναι γνωστό ως «σύνδρομο Mobbing» και περιγράφει την κατ’ επανάληψη υβριστική συμπεριφορά εντός ή εκτός της επιχείρησης, η οποία εκδηλώνεται με εκφοβιστικές ενέργειες, λόγια ή τρόπους οργάνωσης της εργασίας και στοχεύει στη διαμόρφωση ενός εχθρικού, ταπεινωτικού περιβάλλοντος που προσβάλει την προσωπικότητα, την αξιοπρέπεια ή τη σωματική-ψυχική ακεραιότητα του εργαζομένου, προκειμένου να προκαλέσει την παραίτησή του (Σάκουλα, Μπελαλή & Σταθαρού, 2014).
Ο όρος mobbing προέρχεται από το αγγλικό ρήµα “mob” που σημαίνει επιτίθεμαι, περικυκλώνω, ενοχλώ.
Στην Ελλάδα το φαινόμενο εξαπλώνεται µε γρήγορους ρυθμούς, αφού οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι ένας στους δέκα Έλληνες παραδέχεται συνθήκες εκφοβισμού, ενώ το 5% των εργαζομένων αναφέρουν περιστατικά σωματικής βίας στη δουλειά τους (Κοΐνης & Σαρίδη, 2013).
Στόχος είναι η επιτηδευμένη εξώθηση του εργαζομένου σε παραίτηση μέσω αυτού του ψυχολογικού πολέμου ή ακόμα και η «ανύψωση» της άρρωστης προσωπικότητας του θύτη στα μάτια των υπολοίπων του περιβάλλοντος ή ακόμα και απλά στα δικά του.
Το mobbing επηρεάζει δραματικά την καθημερινότητα και την προσωπική ζωή των «στόχων» (εργαζομένων που το δέχονται) με αποτέλεσμα να διαταράσσονται οι σχέσεις με τους οικείους τους, ο ύπνος και η διατροφή τους και εν γένει η ζωή τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις το θύμα δεν αντιδράει δικαιολογώντας την άρνησή του αυτή εξαιτίας του φόβου της απόλυσης και της μετέπειτα ανεργίας. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Υγεία αναφέρει το mobbing σαν έναν από τους σοβαρότερους βλαπτικούς παράγοντες για την υγεία των εργαζομένων, αναφέροντας μία σαφή σχέση του άγχους με το mobbing, το οποίο οδηγεί στην εργασιακή ανασφάλεια. Η διάσταση του προβλήματος στην Ευρώπη και κατ΄ επέκταση στην Ελλάδα δεν είναι μικρή.
Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννη Τούντα, αν. καθηγητή Κοινωνικής Ιατρικής, η εργασιακή βία μπορεί να ασκηθεί μέσω απειλών για την επαγγελματική εξέλιξη, όπως είναι :
- η ανάθεση νέων καθηκόντων χωρίς προηγούμενη εκπαίδευση,
- η ανάθεση επικίνδυνων καθηκόντων,
- ο υπερβολικός έλεγχος,
- ο αποκλεισμός από σεμινάρια κατάρτισης ή συνεδριάσεις,
- η έλλειψη επικοινωνίας,
- η έλλειψη αναγνώρισης,
- οι πειθαρχικές απειλές,
- οι απειλές απόλυσης,
- η εσκεμμένη υποτίμηση προτάσεων,
- η αδικαιολόγητη μετάθεση και
- η υπερφόρτωση υποχρεώσεων με προθεσμίες που δεν μπορούν να τηρηθούν.
Οι επιπτώσεις του προκαλούν στον εργαζόμενο :
- διαταραχές ύπνου,
- κατάθλιψη,
- επιθετικότητα,
- σωματική κόπωση ή /και τάσεις αυτοκτονίας.
Τα άτομα που διαφέρουν από την κυρίαρχη ομάδα λόγω πολιτικών πεποιθήσεων, φύλου, εθνικότητας, σεξουαλικών επιλογών, ύπαρξης αναπηρίας κ.τ.λ. είναι αυτά που δέχονται mobbing περισσότερο, όπως είναι και τα άτομα που «απειλούν» επειδή είναι ενθουσιώδεις, ικανοί και ευσυνείδητοι εργαζόμενοι.
–
Η εργασιακή βία δίπλα μας …
Όλα τα παραπάνω και πολύ περισσότερα μπορεί να τα μελετήσει όποιος ενδιαφέρεται αναζητώντας τα στο διαδίκτυο. Εδώ δημοσιεύονται μόνο ορισμένα πολύ σημαντικά στοιχεία και αυτό γιατί θέλω να επισημάνω το εξής:
Η εργασιακή βία δεν είναι κάτι που βρίσκεται μόνο στις ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, αλλά κυριαρχεί δίπλα μας. Υπάρχει και ασκείται μέσα στα διοικητικά όρια του Δήμου μας, την υφίστανται εργαζόμενοι που κάνουμε παρέα και γνωρίζουμε πολύ καλά. Είναι δε σίγουρο ότι το mobbing δεν ασκείται μόνο στον ιδιωτικό τομέα, αλλά πολύ συχνά και στον δημόσιο.
Όσο και αν μας φαίνεται υπερβολικό, υπάρχει εργαζόμενος που του έγινε ανάθεση νέων καθηκόντων χωρίς προηγούμενη εκπαίδευση, σε θέση μάλιστα που ενέχει σοβαρούς κινδύνους τόσο για τον ίδιο όσο και για τους γύρω του και παρά το ότι ενημέρωσε ότι δεν γνωρίζει το αντικείμενο. Του ασκήθηκε και ασκείται υπερβολικός έλεγχος σε σημείο να αισθάνεται ότι διαρκώς παρακολουθείται ακόμα και στην προσωπική του ζωή, γεγονός που έχουν αντιληφθεί και τρίτα ουδέτερα άτομα. Υπάρχει έλλειψη επικοινωνίας παρότι ο εργαζόμενος αιτήθηκε δις προφορικά και μία εγγράφως συνάντηση με τον ανώτερο προϊστάμενό του, εκείνος τον αγνόησε παντελώς. Δέχτηκε και δέχεται πειθαρχικές απειλές και απειλές απόλυσης σε μια προσπάθεια σπάσιμου νεύρων και σε προσπάθεια μείωσής της προσωπικότητάς του απέναντι στους συναδέλφους του.
Αποτέλεσμα να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας, να διακομισθεί δύο φορές με ασθενοφόρο σε νοσοκομείο, η μία εν ώρα υπηρεσίας, να ακολουθήσει πολύμηνη σειρά σοβαρών ιατρικών εξετάσεων, να υπάρχουν διαταραχές ύπνου και διάφορα άλλα σοβαρά προβλήματα τα οποία έγιναν γνωστά στον γιατρό υπηρεσίας και κατ’ επέκταση στους προϊσταμένους του, οι οποίοι προϊστάμενοι ως ήταν αναμενόμενο δεν έδωσαν την παραμικρή σημασία και εξακολούθησαν να ασκούν εργασιακό bulling εναντίον του.
Αιτία όλων αυτών είναι μία εκ των οποίων αναφέρει ο αν. καθηγητής κ. Τούντας: η διαφορά πολιτικών πεποιθήσεων!
Αν και στις περισσότερες των περιπτώσεων το θύμα δεν αντιδρά λόγω του φόβου της απόλυσης, στην συγκεκριμένη περίπτωση ο εργαζόμενος έχει ακολουθήσει την νομική οδό επιζητώντας να βρει το δίκιο του. Εξακολουθεί να υφίσταται εργασιακή βία, όμως το καταπληκτικό είναι ότι έχει αρχίσει να γίνεται αντιληπτή όλη αυτή η κατάσταση από τους συναδέλφους του και αρχίζει να βρίσκει συμπαράσταση. Διακριτική, αλλά ουσιαστική, γιατί το φαινόμενο εξαπλώνεται με μικρότερη ένταση, αλλά σταθερά. Σύμφωνα με τον προϊστάμενο και την αυλή του, όποιος δεν είναι μαζί τους είναι εχθρός τους, τόσο απλά.
H εσκεμμένη ηθική παρενόχληση στους χώρους εργασίας, με στόχο την αποπομπή του ατόμου πλέον λαμβάνεται πολύ σοβαρά. Ήδη η Ιταλία, η Γερμανία και η Σουηδία νομοθέτησαν και αναγνωρίζουν το σύνδρομο mobbing ως «επαγγελματική ασθένεια, σοβαρή για την πρόκληση εργατικών ατυχημάτων», ενώ στην Ελλάδα, η ΓΣΕΕ σε συνέδριο είχε ζητήσει να υπάρξει ειδική ρήτρα στη νέα Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ).
Μπορεί κάποιοι στο Δήμο Αγίας Παρασκευής να το θεωρούν παιχνίδι ή δικαίωμα της εξουσίας τους, αργά ή γρήγορα όμως θα αναγκαστούν να συνειδητοποιήσουν, ότι η βία όποια μορφή και να έχει, τιμωρείται.
—–
Λάβετε ενεργά μέρος στην καθημερινή ενημέρωση του www.aparaskevi-images.gr , στέλνοντας φωτογραφiες, video, ή ένα μήνυμα στο info@aparaskevi-images.gr
Ή μπείτε στην σελίδα μας στο Facebook , ή στο Twitter
