Για τη διευκόλυνση των πολιτών και προς αποφυγή συχνών «παρερμηνειών» και «συγχύσεων», που αφορούν σε ζητήματα δασικών υπηρεσιών, κατεδαφίσεων αυθαιρέτων, αποξήλωσης διαφημιστικών ταμπελών, διαδικασιών πολιτογράφησης, πολεοδομικών διαφορών και διευθετήσεων (ΣΥΠΟΘΑ), σε σχέση με τις αρμοδιότητες των αιρετών Περιφερειών κι εκείνες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, η Περιφέρεια Αττικής διευκρινίζει τα εξής:
Η ισχύουσα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης σχεδιάστηκε με το «Πρόγραμμα Καλλικράτης» και ειδικότερα με το ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 Α’), όπως ισχύει.
Πριν τη θέση σε ισχύ του «Προγράμματος Καλλικράτη», το αυτοδιοικητικό σύστημα (ν. 2539/1997, ν. 2503/1997 κ.λπ.) προέβλεπε ως φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης τις αιρετές Νομαρχίες (Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση) και τους Δήμους και ως Αποκεντρωμένη μορφή Κρατικής Διοίκησης τις κρατικές Περιφέρειες. Ο δε Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας ήταν εκπρόσωπος της Κυβέρνησης και υπεύθυνος για την άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής για τα θέματα που αφορούσαν στη χωρική του αρμοδιότητα.
Ο νομοθέτης προέβλεπε πάντα διακριτές αρμοδιότητες ανάμεσα στους ΟΤΑ και τις νυν Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.
Πλέον, οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις ασκούν τις αρμοδιότητες των πρώην κρατικών Περιφερειών, περιλαμβανομένων και εκείνων των αντίστοιχων συλλογικών οργάνων τους (α. 280 ν. 3852/2010). Όπου δε σε διατάξεις νόμων, πριν το έτος 2010, αναφέρεται η κρατική Περιφέρεια, νοείται η Αποκεντρωμένη Διοίκηση.
Οι αιρετές Περιφέρειες, σήμερα, είναι αυτοδιοικούμενα κατά τόπο νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και αποτελούν τον β΄ βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης (ενώ οι Δήμοι είναι αυτοδιοικούμενα κατά τόπο νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και αποτελούν τον α΄ βαθμό τοπικής αυτοδιοίκησης).
Ωστόσο, συχνά οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις αποκαλούνται και θεωρούνται από πολίτες και υπηρεσίες ως «Περιφέρειες» λόγω του προηγούμενου χαρακτηρισμού τους ως «κρατικές Περιφέρειες». Αυτό δημιουργεί σύγχυση στους πολίτες αλλά και στη δράση των δημοσίων υπηρεσιών και πρέπει να αποτυπωθεί στην ελληνική έννομη τάξη.
Και αυτό πρέπει να γίνει γιατί η σύγχυση που προκαλείται αποτελεί τροχοπέδη στην προσπάθεια για τη θεσμική αναβάθμιση των Περιφερειών και εν γένει του αυτοδιοικητικού συστήματος της χώρας μας, ιδιαίτερα στο πλαίσιο των ακόλουθων αξόνων:
- Στη θεσμική ολοκλήρωση και οργάνωση των Περιφερειών
- Στη διεύρυνση του ρόλου των Περιφερειών στον χωροταξικό σχεδιασμό και στον αναπτυξιακό προγραμματισμό
- Στη διασφάλιση της οικονομικής αυτοτέλειας και της αποτελεσματικής λειτουργίας των Περιφερειών
- Στην πολυεπίπεδη διακυβέρνηση κ.ά.
Μετά από 6 και πλέον χρόνια λειτουργίας του θεσμού των Περιφερειών, υπάρχουν τα πρώτα συμπεράσματα από την αξιολόγηση της λειτουργίας τους υπό το πλαίσιο του Προγράμματος «Καλλικράτη». Με τα δεδομένα αυτά, έχουν κατατεθεί προτάσεις στο Υπουργείο Εσωτερικών τόσο από τις Περιφέρειες όσο και από την Ένωση Περιφερειών Ελλάδος (ΕΝΠΕ), για τη μεταφορά σειράς αρμοδιοτήτων από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις στις Περιφέρειες, σε τομείς όπως της Πολιτικής Προστασίας, του Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού, της Παρακολούθησης και Προστασίας Υδάτων, του τεχνικού ελέγχου και των φυσικών πόρων.
Οι προτάσεις αυτές, συνιστούν σημαντικό βήμα για τον εκδημοκρατισμό της άσκησης των αρμοδιοτήτων των Περιφερειών, στηρίζονται δε στην αρχή της επικουρικότητας, της ενότητας του προγραμματισμού, της ολοκλήρωσης των διοικητικών ενεργειών και της συγκέντρωσης του διοικητικού έργου και για αυτό σηματοδοτεί την αποτελεσματική λειτουργία του δημοσίου και την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων.
Με τον τρόπο αυτό, με τη θεσμική διάκριση των Περιφερειών και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων κάνουμε την αρχή για την περιλάλητη κατάργηση των δεύτερων.
—–
